Hoʻohālike UN Academy

Ahaolelo Nui

He aha ka Model UN?

Ke kumu hoʻohālike UN he simulation ia o ka United Nations. He haumāna, i ʻike maʻamau ʻia ʻo a ʻelele, ua hāʻawi ʻia i kahi ʻāina e pani ai. ʻAʻohe manaʻo pilikino a waiwai paha o ka haumāna, manaʻo ʻia lākou e pili i ko lākou kūlana ʻāina ma ke ʻano he ʻelele no ia ʻāina.

A Kūkākūkā UN he hanana kahi e hana ai nā haumāna ma ke ʻano he ʻelele, e lawe ana i nā kuleana o ko lākou mau ʻāina i hāʻawi ʻia. ʻO ka hālāwai kūkā ka hopena o ka hanana holoʻokoʻa, i mālama pinepine ʻia e nā kula kiʻekiʻe a i ʻole nā kulanui. ʻO kekahi mau hiʻohiʻona o nā hālāwai kūkā Model UN ʻo Harvard Model UN, Chicago International Model UN, a me Saint Ignatius Model UN.

I loko o kahi ʻaha kūkā, mālama ʻia nā komite. A komite he pūʻulu ʻelele i hui pū e kūkākūkā a hoʻoponopono i kekahi kumuhana a i ʻole ʻano pilikia. Hoʻopili ʻia kēia alakaʻi i nā komite ʻAhaʻōlelo Nui, e lawelawe ana ma ke ʻano o ke komite maʻamau no Model UN. Manaʻo ʻia nā poʻe hoʻomaka e hoʻomaka me ka General Assembly. ʻO kekahi mau hiʻohiʻona maʻamau o nā kōmike Hui Nui ʻo ia ka World Health Organization (kūkākūkā i nā pilikia olakino honua) a me ka United Nations Children's Fund (e kālele ana i nā pono a me ka pono o nā keiki).

Ma ke ʻano he ʻelele i loko o ke kōmike, e kūkākūkā ka haumāna i ke kūlana o ko lākou ʻāina ma ke kumuhana, e hoʻopaʻapaʻa me nā ʻelele ʻē aʻe, e hana kuʻikahi me nā ʻelele i like ke kūlana, a e hoʻoholo i ka pilikia i kūkākūkā ʻia.

Hiki ke hoʻokaʻawale ʻia nā komite o ka ʻAhaʻōlelo Nui i ʻehā mau ʻāpana like ʻole, e uhi ʻia kēlā me kēia me nā kikoʻī ma lalo nei:

1. Hoomakaukau

2. Ka Aha Kaulike

3. Ka Aha Kaulike ole

4. Hōʻike a koho balota

Hoʻomākaukau

He mea nui ka hele mākaukau ʻana i nā hālāwai kūkā UN Model. ʻO ka hana mua e hoʻomākaukau ai no kahi hālāwai kūkā UN Model he noiʻi. E noiʻi maʻamau nā ʻelele i ka mōʻaukala o ko lākou ʻāina, ke aupuni, nā kulekele, a me nā waiwai. Eia hou, paipai ʻia nā ʻelele e aʻo i nā kumuhana i hāʻawi ʻia i kā lākou komite. ʻO ka maʻamau, loaʻa i kahi kōmike nā kumuhana 2, akā hiki ke hoʻololi ʻia ka helu o nā kumuhana e ka hālāwai kūkā.

ʻO kahi hoʻomaka maikaʻi no ka noiʻi ʻana ʻo ka alakaʻi hope, i hāʻawi ʻia e ka pūnaewele o kahi hālāwai kūkā. Aia ma lalo kekahi mau kumu noiʻi waiwai.

Mea Hana Noi'i Nui:

■ UN.org

■ ʻO ka Hale Waihona Puke Kikohoʻe Hui Pū ʻIa

■ ʻO ka Hui Kuʻikahi Hui Pū ʻIa

■ Nūhou Aupuni Hui Pū ʻIa

ʻIke pili i ka ʻāina:

■ CIA World Factbook

■ Misiona mau i ka United Nations

■ Paena Pūnaewele

Nūhou a me nā hanana o kēia manawa:

■ Nā Hōʻike ʻāina ʻo BBC

■ Al Jazeera

■ Reuters

■ ʻO ka mea hoʻokele waiwai

■ ʻO ka ʻAkelanika

Kulekele a me ka noiʻi hoʻonaʻauao:

■ Nānā Kuleana Kanaka

■ Amnesty International

■ ʻAha Kūkākūkā pili i ko nā ʻāina ʻē

■ Brookings Institution

■ Hale Kūkākūkā

■ Carnegie Endowment

Nui nā ʻaha kūkā e koi i nā ʻelele e hoʻouna i kā lākou noiʻi / hoʻomākaukau ma ke ʻano o a pepa kūlana (ʻike pū ʻia ʻo a pepa keʻokeʻo), he ʻatikala pōkole e wehewehe ana i ke kūlana o ka ʻelele (ma ke ʻano he ʻelele no ko lākou ʻāina), e hōʻike ana i ka noiʻi a me ka hoʻomaopopo ʻana i ka pilikia, hāʻawi i nā hoʻonā kūpono e kūlike me ke kūlana o ka ʻelele, a kōkua i ke alakaʻi ʻana i ke kūkākūkā i ka wā o ka ʻaha kūkā. He ala maikaʻi loa ka pepa kūlana e hōʻoia i ka mākaukau ʻana o ka ʻelele no ke kōmike a loaʻa iā ia ka ʻike kūpono. Pono e kākau i hoʻokahi pepa kūlana no kēlā me kēia kumuhana.

Pono ka ʻelele e lawe mai i kā lākou mau mea a pau ma ke kikohoʻe ma kekahi mea ponoʻī (e like me ka papa a i ʻole ka lolouila), kahi pepa kūlana i paʻi ʻia, nā palapala noiʻi, nā penikala, nā pepa, nā memo paʻa, a me ka wai. Manaʻo ʻia nā ʻelele ʻaʻole e hoʻohana i nā polokalamu i hoʻopuka ʻia e ke kula no ka mea hiki ke alakaʻi i nā pilikia me ka hāʻawi ʻana i nā palapala pūnaewele me nā ʻelele ʻē aʻe i ka wā komite. ʻO ke kāʻei lole maʻamau no kahi Hui Kūkākūkā UN he Western Business Attire.

Ka Aha Kaulike

Hoʻomaka ka ʻaha kūkā me ka kelepona ʻōwili, e hoʻokumu i ka hele ʻana o nā ʻelele a hoʻoholo inā kōrum ua halawai. ʻO ke kōrum ka helu maʻamau o nā ʻelele i koi ʻia e mālama i kahi kau komite. Ke kāhea ʻia ka inoa o ko lākou ʻāina, hiki i nā ʻelele ke pane me ka "present" a i ʻole "present and vote". Inā koho ka ʻelele e pane me ka "present", hiki iā lākou ke hōʻole i ke koho balota ma hope i ke komite, e ʻae ana i ka maʻalahi. Inā koho ka ʻelele e pane me ka "kēia manawa a me ke koho balota", ʻaʻole hiki iā lākou ke hōʻole i ke koho balota ma hope o ke kōmike, e hōʻike ana i kahi kūpaʻa paʻa e lawe i kahi kū pololei i kēlā me kēia pilikia i kūkākūkā ʻia. Paipai ʻia nā ʻelele hou e pane me ka "present" ma muli o ka maʻalahi o ka pane.

A ʻaha kūkā kamaʻilio he ʻano hoʻopaʻapaʻa i hoʻonohonoho ʻia no ka hoʻopaʻa ʻana i ke kūkākūkā ma kekahi kumuhana kikoʻī i loko o kahi kumuhana ākea. I loko o kēia ʻaha kūkā, hāʻawi nā ʻelele i nā haʻiʻōlelo e pili ana i ke kumuhana, e ʻae ana i ke komite holoʻokoʻa e hoʻomaopopo i ke kūlana kūʻokoʻa o kēlā me kēia ʻelele a loaʻa nā hoa pili. ʻO ke kumuhana mua o ke kōmike maʻamau paio kūhelu, kahi e kūkākūkā ai kēlā me kēia ʻelele i nā kumuhana nui, nā kulekele aupuni, a me ko lākou kūlana. ʻO kekahi mau hiʻohiʻona nui o ka caucus moderated:

1. Manaʻo kumuhana: hiki i nā ʻelele ke luʻu hohonu i loko o kahi pilikia hoʻokahi

2. Hooponoponoia e ka dais (ke kanaka a i ʻole pūʻulu o ka poʻe nāna e hoʻokele i ke kōmike) e hōʻoia i ka pono a me ke kūlana. ʻO kekahi mau kuleana ʻē aʻe o ka dais, ʻo ia ka hoʻokele ʻana i ka ʻaha kūkā, ka hoʻoponopono ʻana i ke kūkākūkā, ka ʻike ʻana i nā mea haʻiʻōlelo, ke kāhea hope ʻana i nā kaʻina hana, ka manawa haʻiʻōlelo, ke alakaʻi ʻana i ke kahe o ka hoʻopaʻapaʻa, ka nānā ʻana i ke koho balota, a me ka hoʻoholo ʻana i nā makana.

3. Manaʻo ʻia e nā ʻelele: Hiki i kēlā me kēia ʻelele ʻoni (e noi i komite e hana i kekahi hana) no ka ʻaha kūkā ma ka wehewehe ʻana i ke kumuhana, ka nui o ka manawa, a me ka manawa haʻiʻōlelo. No ka laʻana, inā ʻōlelo kekahi ʻelele, "Nīnau no kahi ʻaha kūkā i hoʻololi ʻia he 9 mau minuke me ka manawa ʻōlelo he 45 kekona no ke kālā kūpono no ka hoʻololi ʻana i ke aniau," ua noi wale lākou no kahi ʻaha kūkā me ke kumuhana o ke kālā hiki ke hoʻololi i ke aniau. ʻO kā lākou ʻaha kūkā i manaʻo ʻia e mau no 9 mau minuke a e ʻōlelo kēlā me kēia ʻelele no 45 kekona. Pono e hoʻomaopopo ʻia e noi wale ʻia nā noi i ka wā i hala ai ka ʻaha kūkā mua (koe ke hoʻopaneʻe ke noi i ka ʻaha kūkā o kēia manawa). Hoʻopaʻa ʻia nā manaʻo āpau ma lalo o ke poʻomanaʻo "Miscellaneous" o kēia alakaʻi.

I ka manawa e waiho ʻia ai kekahi mau noi, e koho ke komite i ka noi āna e makemake ai e ʻae ʻia. O ka noi mua e loaa a ka hapa nui o na balota (oi aku mamua o ka hapalua o na balota) e hooholoia a e hoomaka ana ka aha hooponopono i hooholoia. Inā ʻaʻohe noi e loaʻa ka hapa nui maʻalahi, e hana nā ʻelele i nā noi hou a e hana hou ke kaʻina koho a hiki i ka loaʻa ʻana o ka hapa nui.

I ka hoʻomaka ʻana o kahi ʻaha kūkā, e koho ka dais a papa inoa o ka haiolelo, ʻo ia ka papa inoa o nā ʻelele e ʻōlelo i ka wā o ka ʻaha kūkā. Hiki i ka ʻelele nāna i noi i ka ʻaha kūkā i kēia manawa ke koho inā makemake lākou e ʻōlelo mua a i ʻole ma hope o ia ʻaha kūkā.

Hiki i kekahi ʻelele hua mai ko lākou manawa kamaʻilio i loko o ka ʻaha kūkā i hoʻoponopono ʻia a i ʻole: ke dais (koe ka manawa i waiho ʻia), kekahi ʻelele (e ʻae i kekahi ʻelele e ʻōlelo me ka ʻole o ka papa inoa o ka haʻiʻōlelo), a i ʻole nā nīnau (hāʻawi manawa no nā ʻelele ʻē aʻe e nīnau i nā nīnau).

Hiki i nā ʻelele ke hoʻouna a memo (kahi ʻāpana pepa) i nā ʻelele ʻē aʻe i ka wā o ka ʻaha kūkā ma ka hāʻawi ʻana i ka mea loaʻa. ʻO kēia mau memo kahi ala e hiki aku ai i ka poʻe i makemake paha ka ʻelele e hana pū me ke kōmike ma hope. ʻAʻole ʻae ʻia nā ʻelele mai ka hoʻouna ʻana i nā memo i ka wā o ka haʻiʻōlelo ʻana o kekahi ʻelele, no ka mea, ua manaʻo ʻia he ʻano mahalo ʻole.

Ka Aha Kaulike ole

ʻO An ʻaha kūkā ʻole ʻia He ʻano kūkākūkā liʻiliʻi ka haʻalele ʻana o nā ʻelele i ko lākou mau noho a hoʻokumu i nā hui me nā ʻelele ʻē aʻe i paʻa i kahi kūlana a i ʻole kūlana like me lākou. Ua ʻike ʻia kahi hui ʻo a poloka, i hoʻokumu ʻia ma o ka ʻike ʻana i nā haʻiʻōlelo like i ka wā o ka caucus i hoʻohālikelike ʻia a i ʻole ma ke kamaʻilio ʻana i ka wā o ka ʻaha kūkā me ka hoʻohana ʻana i nā memo. I kekahi manawa, e hana ʻia nā poloka ma muli o hoʻopaʻapaʻa, ʻo ia ke kaʻina hana ʻole o ke kūkulu ʻana i nā kuʻikahi me nā ʻelele ʻē aʻe ma waho a i ʻole ma mua o ka hoʻomaka ʻana o ke komite. No kēia mau kumu, ʻaneʻane hiki mai kahi ʻaha kūkā i hoʻololi ʻole ʻia ma hope o ka hala ʻana o kekahi mau ʻōlelo hoʻololi. Hiki i kēlā me kēia ʻelele ke noi no kahi ʻaha kūkā ʻole ma ke kuhikuhi ʻana i ka manawa holoʻokoʻa.

Ke hoʻokumu ʻia nā poloka, e hoʻomaka nā ʻelele e kākau a pepa hana, ʻo ia ke kumu no ka hoʻopau ʻana i nā hopena a lākou e makemake ai e ʻike i ka hopena i ka hoʻoikaika ʻana i ke kumuhana e kūkākūkā ʻia nei. Nui nā ʻelele e hāʻawi i kā lākou mau ʻōlelo hoʻonā a me nā manaʻo i kahi pepa hana, e hōʻoia ana e lohe ʻia nā leo a me nā manaʻo āpau. Eia naʻe, manaʻo ʻia e hana maikaʻi nā haʻina i kākau ʻia ma ka pepa hana, ʻoiai inā ʻokoʻa lākou. Inā ʻaʻole holo maikaʻi nā ʻano hoʻonā like ʻole, pono e hoʻokaʻawale ʻia ka bloc i nā poloka liʻiliʻi he nui me kahi kikoʻī kūikawā a me ka manaʻo pilikino.

Ma hope o nā ʻaha kūkā ʻole he nui, e lilo ka pepa hana i ka pepa hoʻoholo, ʻo ia ke kikoo hope. ʻO ke ʻano o ka pepa hoʻoholo ua like ia me ka pepa keʻokeʻo (e nānā i ka pehea e kākau ai i kahi pepa keʻokeʻo). ʻO ka hapa mua o ka pepa hoʻoholo kahi e kākau ai nā ʻelele i kahi a ʻōlelo preambulatory. Hōʻike kēia mau māhele i ke kumu o ka pepa hoʻoholo. Hoʻolaʻa ʻia ke koena o ka pepa no ke kākau ʻana i nā hāʻina, pono e kikoʻī e like me ka hiki. Loaʻa i nā pepa hoʻoholo i nā mea kākoʻo a me nā mea hōʻailona. A kākoʻo He ʻelele i hāʻawi nui i ka pepa hoʻoholo a loaʻa mai nā manaʻo nui (maʻamau 2-5 ʻelele). A kakauinoa he ʻelele i kōkua i ke kākau ʻana i pepa hoʻoholo a i ʻole he ʻelele mai kahi hui ʻē aʻe e makemake ana e ʻike i ka pepa i hōʻike ʻia a koho ʻia. ʻO ka maʻamau, ʻaʻohe palena o nā mea hōʻailona.

Hōʻike a koho balota

Inā lawa nā mea kākoʻo a me nā mea hōʻailona o ka pepa hoʻoholo (ʻokoʻa ka liʻiliʻi ma ka ʻaha kūkā), hiki i nā mea kākoʻo ke hōʻike i ka pepa hoʻoholo i ke koena o ke komite. E heluhelu ana kekahi mau mea kākoʻo i ka pepa hoʻoholo (e hāʻawi i ka hōʻike) a e komo kekahi i kahi hālāwai Q&A me ke koena o ka lumi.

Ke pau nā hōʻike ʻana, e koho nā ʻelele a pau o ke kōmike i kēlā me kēia pepa hoʻoholo i hōʻike ʻia (me ka "ʻae", "ʻaʻole", "ʻaʻole" [koe ke pane ʻole ka ʻelele i ke kāhea ʻana me ka "manawa a me ke koho balota"], "ʻae me nā kuleana" [wehewehe i ke koho balota ma hope], "ʻaʻole me nā kuleana" [wehewehe i ke koho balota ma hope], a i ʻole "holo" [hoʻopaneʻe manawa] Inā loaʻa i kahi pepa ka hapa nui o nā balota, e hoʻoholo ʻia.

I kekahi manawa, he hoʻololi hiki ke noi ʻia no kahi pepa hoʻoholo, hiki ke lilo i kuʻikahi ma waena o ʻelua pūʻulu ʻelele. A hoololi hoalohaloha (ʻae ʻia e nā mea kākoʻo a pau) hiki ke hoʻoholo me ke koho ʻole. ʻO An hoololi aloha ole (ʻaʻole i ʻae ʻia e nā mea kākoʻo a pau) pono ke koho kōmike a me ka hapa nui maʻalahi e hala. Ke koho ʻia nā pepa a pau, e hana hou ke kaʻina hana o ke kōmike ʻAha Nui no kēlā me kēia kumuhana komite a hiki i ka pau ʻana o nā kumuhana āpau. I keia manawa, pau ke komite.

Nā mea like ʻole

ʻO ka kauoha mua e hoʻoholo i nā manaʻo koʻikoʻi loa a me nā manaʻo e koho mua ʻia ke manaʻo ʻia nā noi he nui i ka manawa like. Penei ke kauoha mua. Lae Kauoha (hoʻoponopono i nā hewa kaʻina hana), Lae o Pilikino Pono (Hoʻopuka i ka pilikia a i ʻole ka pono o ka ʻelele i kēlā manawa), Lae o Ninau Ahaolelo (e nīnau i nīnau wehewehe e pili ana i kekahi lula a i ʻole kaʻina hana), Noi i Hoopanee ka Halawai (Hoʻopau i ke kau komite no ka lā a i ʻole ke kau mau [inā ʻo ia ke kau komite hope]), Noi e hoopanee i ka halawai (Hoʻomaha i ke komite no ka ʻaina awakea a i ʻole nā hoʻomaha) Noi e hoopanee i ka hoopaapaa (Hoʻopau i ka hoʻopaʻapaʻa ma ke kumuhana me ke koho ʻole ʻana) Noi i Paʻa Kūkākūkā (Hoʻopau i ka papa inoa o ka mea haʻiʻōlelo a neʻe i ke kaʻina hana koho balota), Nani e hoonoho i ka Papahana (koho i ke kumuhana e kūkākūkā mua ai [noni ʻia ma ka hoʻomaka ʻana o ke komite]), Noi no ka Aha Kaulike, Noi no ka Aha Kaulike Kaulike ole, a Nani e hoololi i ka manawa haiolelo (hoʻoponopono i ka lōʻihi e hiki ai i ka mea haʻiʻōlelo ke kamaʻilio i ka wā hoʻopaʻapaʻa). He mea nui e hoomaopopo a kiko, he noi i hāpai ʻia e ka ʻelele no ka ʻike a i ʻole no ka hana e pili ana i ka ʻelele, hiki ke hana ʻia me ke kāhea ʻole ʻia o ka ʻelele.

A luna nui ʻo ka hapa nui i makemake ʻia ma mua o ʻelua hapakolu o nā balota. Pono nā luna nui no kahi hoʻoholo kūikawā (nā mea i manaʻo ʻia he koʻikoʻi a koʻikoʻi paha e ka dais), hoʻololi i nā pepa hoʻoholo, manaʻo ʻia e hoʻololi i ke kaʻina hana, hoʻokuʻu i ka hoʻopaʻapaʻa e pili ana i kahi kumuhana i mea e neʻe koke ai i ke koho balota, ke ola hou ʻana o kahi kumuhana i waiho ʻia ma mua, a i ʻole Mahele o ka Ninau (e koho pakahi ana i na hapa o ka pepa olelo hooholo).

A neʻe dilatory he noi i manaʻo ʻia he haunaele a hana ʻia me ka manaʻo hoʻokahi e keʻakeʻa i ke kahe o ka paio a me ke komite. Hoʻohaʻahaʻa nui ʻia lākou i mea e mālama ai i ka pono a me ka hoʻonaninani. ʻO kekahi mau laʻana o nā neʻe dilatory e hoʻouna hou ana i kahi neʻe i hāʻule ʻole me ka ʻole o ka hoʻololi nui ʻana a i ʻole ka hoʻokomo ʻana i nā noi e hoʻopau wale i ka manawa. He mana ko ka dais e hoʻoholo i kahi neʻe ma ke ʻano he dilatory ma muli o kona manaʻo a me ka manawa. Inā hoʻoholo ʻia ka dilatory, ʻaʻole mālama ʻia ka neʻe a hoʻolei ʻia.

ʻO ka koho pāloka maʻamau i kuhikuhi ʻia ma kēia alakaʻi koho nui, ʻae ʻia ka "ʻae", "ʻaʻole", a me ka "hōʻole" (koe ke pane ʻole ka ʻelele i ke kāhea ʻana me ka "kūpono a me ke koho balota"), "ʻae me nā kuleana" (wehewehe i ke koho balota ma hope), "ʻaʻole me nā kuleana" (wehewehe i ke koho balota ma hope), a i ʻole "holo" (hoʻopaneʻe ke koho balota). Kaʻina hana vpana he ʻano koho pāloka ʻaʻole hiki i ke kanaka ke haʻalele. Ke hoʻonohonoho nei kekahi mau laʻana i ka papahana, ka neʻe ʻana i kahi ʻaha kūkā i hoʻololi ʻia a i ʻole ka hoʻololi ʻana i ka manawa haʻiʻōlelo, a me ka pani ʻana o ka paio. Ke koho balota He ʻano koho pāloka i kapa ʻia ai ka inoa o kēlā me kēia ʻāina ma ka papa pīʻāpā a pane mai nā ʻelele me kā lākou koho nui.

Hoʻohanohano a me ke ʻano

He mea nui ka mahalo i nā ʻelele ʻē aʻe, ka dais, a me ka ʻaha kūkā holoʻokoʻa. Hoʻoikaika nui ʻia i ka hana ʻana a me ka holo ʻana o kēlā me kēia hālāwai kūkā UN Model, no laila pono nā ʻelele e hoʻoikaika maikaʻi loa i kā lākou hana a hāʻawi i ke komite e like me kā lākou hiki.

Papa'ōlelo

● Hoololi: He hoʻoponopono i ka ʻāpana o ka pepa hoʻoholo i hiki ke lilo i kuʻikahi ma waena o ʻelua mau ʻelele.

● Ke alakaʻi hope: He alakaʻi noiʻi i hāʻawi ʻia e ka pūnaewele ʻaha kūkā; kahi hoʻomaka maikaʻi no ka hoʻomākaukau ʻana no ke komite.

● Pāloka: He hui o nā ʻelele i kaʻana like i ke kūlana a i ʻole ke kūlana ma kahi pilikia. ● Komite: He hui o nā ʻelele i hui pū e kūkākūkā a hoʻoponopono i kekahi kumuhana a i ʻole ʻano pilikia.

● Dais: ʻO ke kanaka a i ʻole ka hui o nā kānaka nāna e hoʻokele i ke kōmike.

● ʻelele: He haumāna i koho ʻia e pani i ka ʻāina.

● ʻO ka neʻe dilatory: ʻO kahi noi i manaʻo ʻia he mea hoʻohaunaele, i manaʻo ʻia e keakea wale i ka holo ʻana o ka paio a i ʻole ka hana komite.

● Mahele o ka Nīnau: Ke koho pāloka ʻana i nā ʻāpana o ka pepa hoʻoholo.

● Kūkākūkā Kūikawā: He hoʻopaʻapaʻa i kūkulu ʻia (e like me ka caucus moderated) kahi e kūkākūkā ai kēlā me kēia ʻelele i nā kumuhana nui, nā kulekele aupuni, a me ke kūlana o ko lākou ʻāina.

● Lobbying: ʻO ke kaʻina hana maʻamau o ke kūkulu ʻana i nā kuʻikahi me nā ʻelele ʻē aʻe ma mua a ma waho paha o nā kau kōmike kūhelu.

● Nā kumu hoʻohālike UN: He simulation o ka United Nations.

● Kūkākūkā UN Conference: He hanana kahi e hana ai nā haumāna ma ke ʻano he ʻelele, e hōʻike ana i nā ʻāina i koho ʻia.

● Kaukū i hoʻoponopono ʻia: ʻO kahi ʻano hoʻopaʻapaʻa i kālele ʻia i hoʻokahi kumuhana kikoʻī i loko o kahi kumuhana ākea.

● Nani: He noi kūhelu no ke komite e hana i kekahi hana kiko'ī.

● Hoʻoholo ʻia ma mua: ʻO ke kaʻina koʻikoʻi no nā noi, hoʻohana ʻia no ka hoʻoholo ʻana i ka mea i koho mua ʻia ke hāpai ʻia nā noi he nui.

● Noi no ka Aha Kaulike: He noi e noi ana i ka ʻaha kūkā.

● Noi no ka Aha Kaulike ole: He noi e noi ana i ka caucus i hooponopono ole ia. ● Noi e hoopanee i ka hoopaapaa ana. Hoʻopau i ke kūkākūkā ma ke kumuhana me ka neʻe ʻole i kahi koho.

● Noi e hoopanee ka halawai. Hoʻopau i ke kau kōmike no ka lā a mau loa paha (inā ʻo ia ke kau hope).

● Hoʻololi i ka manawa ʻōlelo: Hoʻoponopono i ka lōʻihi o ke kamaʻilio ʻana o kēlā me kēia mea haʻiʻōlelo i ka wā hoʻopaʻapaʻa.

● Noi e pani i ka hoopaapaa. Hoʻopau i ka papa inoa o ka mea haʻiʻōlelo a hoʻoneʻe i ke kōmike i ke kaʻina hana koho.

● Noi e hoonoho i ka Papahana: Koho i ke kumuhana e kūkākūkā mua ai (noni ʻia ma ka hoʻomaka ʻana o ke kōmike).

● Noi e hoopanee i ka halawai: Hoʻomaha i ke kau komite no ka hoʻomaha a i ʻole ka ʻaina awakea.

● Nānā: Ua hāʻawi ʻia kahi ʻāpana pepa liʻiliʻi ma waena o nā ʻelele i ka wā o ka ʻaha kūkā

● Lae: He noi i hāpai ʻia e ka ʻelele no ka ʻike a i ʻole ka hana e pili ana i ka ʻelele; hiki ke hana me ka ike ole ia.

● Kahi o ke kauoha: Hoʻohana ʻia e hoʻoponopono i kahi hewa kaʻina hana.

● Lae o ka ninau ahaolelo: Hoʻohana ʻia e nīnau i kahi nīnau wehewehe e pili ana i nā lula a i ʻole kaʻina hana.

● Lae o ka Pono pilikino: Hoʻohana ʻia e hoʻoponopono i ka pilikia a i ʻole ka pono o ka ʻelele. ● Pepa kūlana: He ʻatikala pōkole e wehewehe ana i ke kūlana o ka ʻelele, hōʻike i ka noiʻi, hāʻawi i nā hoʻonā kūpono, a alakaʻi i ke kūkākūkā komite.

● Koho Balota: He ʻano koho balota ʻaʻole hiki i kekahi ʻelele ke haʻalele.

● Korama: Ka helu haʻahaʻa o nā ʻelele i koi ʻia no ke komite e hoʻomau.

● Pepa Hoʻoholo: ʻO ka manaʻo hope loa o nā hoʻonā i manaʻo ʻia e makemake ʻia e nā ʻelele e hoʻokō i ka pilikia.

● Kāhea kelepona: ʻO ka nānā ʻana i ka hele ʻana ma ka hoʻomaka ʻana o kahi kau e hoʻoholo ai i ke kōrum.

● Kahea koho balota: He koho pāloka kahi e kapa ai ka dais i kēlā me kēia ʻāina ma ka papa pīʻāpā a pane nā ʻelele me kā lākou koho nui.

● Kakau inoa: He ʻelele nāna i kōkua i ke kākau ʻana i kahi pepa hoʻoholo a i ʻole kākoʻo ʻia e hōʻike ʻia a koho ʻia.

● Ka nui maʻalahi: ʻOi aku ma mua o ka hapalua o nā balota.

● Ka papa inoa o ka mea haiolelo: Ka papa inoa o nā ʻelele i hoʻonohonoho ʻia e kamaʻilio i ka wā o ka ʻaha kūkā.

● Hoʻoholo Kūikawā: He ʻōlelo hoʻoholo i manaʻo ʻia he koʻikoʻi a koʻikoʻi paha e ka dais.

● Kākoʻo: He ʻelele i hāʻawi nui i ka pepa hoʻoholo a kākau i nā manaʻo he nui.

● Ke koho balota nui: ʻO ke koho pāloka e hiki ai i nā pane e like me ka ʻae, ʻaʻole, hōʻole (koe ke kaha ʻia "i kēia manawa a me ke koho balota"), ʻae me nā kuleana, ʻaʻole me nā kuleana, a i ʻole ka hala.

● Ka nui: ʻO ka hapa nui e koi ana ma mua o ʻelua hapakolu o nā balota.

● ʻAha ʻaha kūkā ʻole: He ʻano hoʻopaʻapaʻa liʻiliʻi kahi e neʻe kūʻokoʻa ai nā ʻelele e hoʻokumu i nā hui a hui pū i nā hoʻonā.

● Pepa Keʻokeʻo: ʻO kekahi inoa no kahi pepa kūlana.

● Pepa hana: He kiʻi o nā hāʻina i manaʻo ʻia e lilo i pepa hoʻoholo.

● Hāʻawi: ʻO ka hāʻawi ʻana i ke koena o ka manawa kamaʻilio i ka dais, i ʻelele ʻē aʻe, a i ʻole no nā nīnau.

Pehea e kākau ai i ka Pepa Keʻokeʻo

He 1-2 ʻaoʻao ka lōʻihi o nā pepa keʻokeʻo, loaʻa ke kikokikona o ka Times New Roman (12 pt), hoʻokahi ka hakahaka, a me 1 ʻīniha ka palena. Ma ka ʻaoʻao hema o kāu pepa kūlana, pono ka ʻelele e kuhikuhi i kā lākou komite, kumuhana, ʻāina, ke ʻano o ka pepa, inoa piha, a me ke kula (inā pili).

Pono ka paukū mua o kahi pepa keʻokeʻo e nānā i ka ʻike hope a me ka pōʻaiapili honua. ʻO kekahi mau mea koʻikoʻi e hoʻokomo ʻia he ʻike pōkole o ka pilikia honua, nā helu koʻikoʻi, ka pōʻaiapili mōʻaukala, a/a i ʻole nā hana UN. Paipai ʻia nā ʻelele e ʻōlelo kikoʻī e like me ka hiki ma kēia paukū.

Pono ka paukū ʻelua o ka pepa keʻokeʻo e hōʻike maopopo i kahi e kū ai ka ʻāina ʻelele ma ke kumuhana a wehewehe i ka manaʻo o ka ʻāina. ʻO kekahi mau mea koʻikoʻi e hoʻokomo ʻia ka manaʻo o ka ʻāina i nā ʻano koʻikoʻi o ka hihia (no, kūʻē, a ma waena paha), nā kumu o ke kūlana o ka ʻāina (ka hoʻokele waiwai, palekana, politika, etc.), a/a i ʻole nā ʻōlelo kūhelu i hala, ka mōʻaukala koho, a i ʻole nā kulekele aupuni pili.

Pono ka paukū ʻekolu o kahi pepa keʻokeʻo e hāʻawi i nā kulekele kūpono a kūpono hoʻi e kūlike me nā makemake, nā manaʻo, a me nā waiwai o ka ʻāina. ʻO kekahi mau mea koʻikoʻi e hoʻokomo ʻia nā manaʻo kikoʻī no nā kuʻikahi, nā papahana, nā hoʻoponopono, a i ʻole ka hui pū ʻana, nā haʻawina kālā, ʻenehana a diplomatic, a/a i ʻole nā hopena kūloko a i ʻole nā hui.

ʻO ka paukū ʻehā o ka pepa keʻokeʻo ka hopena, he koho. ʻO ke kumu o kēia paukū ʻo ia ka hōʻike ʻana i ka ʻāina o ka ʻelele i ka hui like a me ka hoʻonā. Pono kēia paukū e hōʻoia i ka hoʻokō ʻana o ka ʻāina i nā pahuhopu o ke kōmike, ka makemake e hana pū me nā lāhui a i ʻole nā poloka, a e hoʻoikaika i ka diplomacy a me ka hana hui.

ʻO kekahi mau ʻōlelo aʻoaʻo nui i ka wā e kākau ana i kahi pepa keʻokeʻo, pono e hana nā ʻelele i kahi noiʻi nui (e like me ka uhi ʻia ma ka General Assembly), e kākau mai ka ʻike o ko lākou ʻāina-ʻaʻole iā lākou iho-e hoʻohana i ka ʻōlelo maʻamau, e pale i ka mea mua (e ʻōlelo ana iā lākou iho ʻo ko lākou inoa ʻāina), e haʻi i nā kumu kumu o ka United Nations no ka hilinaʻi, a hahai i nā alakaʻi kikoʻī o ka hālāwai kūkā.

Laʻana Pepa Keʻokeʻo #1

SPECPOL

ʻIlaka

Kumuhana A: E Hooiaio ana i ka Maluhia o ka Hana Atomiko

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

ʻO ka mōʻaukala, ua ʻimi ʻo Iraq i ka mana nuklea i mea e hoʻoponopono ai i ka pau ʻana o ka mana e hoʻopilikia nei i ka hapa nui o ka ʻāina. ʻOiai ʻaʻole ʻo Iraq e ʻimi nei i ka mana nuklea, aia mākou i kahi kūlana kūʻokoʻa e hōʻike e pili ana i ka hopena o ke komo ʻana o UN i nā papahana nuklea. Ma lalo o ka pelekikena o Saddam Hussein, ua alualu ʻo Iraq i kahi papahana nuklea, i kū i ke kūʻē ikaika mai nā mana Komohana, ʻo ia hoʻi ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa. Ma muli o kēia kū'ē'ē, ua kū'ēʻo Iraq i ka nānā mau a me ka paʻakikī o kāna mau hale hana e ka UN. ʻOiai ka noho ʻana o kahi Kōmike Atomic Energy Iraqi, ua hoʻomau ʻia kēia mau nānā. Ua hoʻopilikia loa lākou i ka hiki o Iraq ke alualu i ka mana nuklea ma ke ʻano he koho kūpono. ʻO kahi mākaukau nui o kēia kōmike ʻo ia ka hoʻoholo ʻana i nā lula a me ka hoʻokō ʻana i nā lula e pili ana i ka mana nuklea. Me ka mana nuklea he haʻahaʻa haʻahaʻa loa o ke komo ʻana ma mua o ka mea i loaʻa i ka mōʻaukala, nui nā lāhui i kēia manawa ke nānā nei i ka mana nuklea ma ke ʻano he kumu haʻahaʻa o ka ikehu. Me kēia piʻi ʻana o ka hoʻohana ʻana i ka mana nuklea, pono e kau ʻia nā hoʻoponopono kūpono e hōʻoia i ka pōmaikaʻi o ka ʻāina a me ka palekana kūpono o kēia mau mea.

Manaʻo ʻo Iraq e waiho ʻia ka hoʻoponopono a me ka hoʻokō ʻana i ka palekana nuklea o nā lāhui i ko lākou mau aupuni, me ke kākoʻo a me ke alakaʻi ʻana mai ka International Atomic Energy Agency. Hiki i ka hoʻoponopono nui loa ke keakea loa i ke ala o ka ʻāina i ka ikehu nuklea, a ke manaʻoʻiʻo nei ʻo Iraq ʻo ka hoʻoponopono ponoʻī ʻana, me ke alakaʻi a me ka nānā ʻana, ʻo ia ke ala maikaʻi loa e kōkua ai i nā ʻāina i ko lākou ala i ka ikehu nuklea. Mai kāna papahana nuklea i ka 1980s, i hoʻopau loa ʻia e ka hana ʻana a me ka pana ʻana o nā haole, i nā hoʻolālā e kūkulu i nā reactors hou i nā makahiki he ʻumi e hiki mai ana e hoʻopaʻa i ka mana o Iraq, aia ʻo Iraq i kahi kūlana kiʻekiʻe e kūkākūkā i ke ʻano kūpono o ka hana e hoʻoponopono ai i ka mana nuklea. Aia ʻo Iraq i kāna Komisina Atomic Energy ponoʻī nāna e nānā a alakaʻi i nā hoʻolālā no ka ikehu nuklea, a ua loaʻa iā ia nā mana ikaika e pili ana i ka mālama ʻana a me ka hoʻohana ʻana i ka mana nuklea. Hoʻonoho kēia iā Iraq i kahi kūlana kiʻekiʻe e kūkulu i kahi hoʻolālā paʻa a hiki ke hana i ke ʻano o ka UN e hoʻokokoke ai i ka hoʻoponopono nuklea.

I ka manaʻo e kākoʻo i ka hoʻololi ʻana o nā mana o ke Komohana wale nō, akā nā ʻāina e ulu nei i ka mana nuklea, pono e nānā kēia komite i ke koena o ka hoʻoponopono nuklea kūpono a me ka nānā ʻana i ka pae honua e pale ʻole i ka hana a me ka hoʻohana ʻana i ka mana nuklea, akā e alakaʻi a kākoʻo. I kēia hopena, manaʻo ʻo Iraq e hoʻokūpaʻa nā ʻōlelo hoʻoholo i ʻekolu mau wahi nui: hoʻokahi, hoʻomohala a kōkua i ka hoʻokumu ʻana i nā komisina ikehu nuklea e holo ʻia e kēlā me kēia ʻāina e hoʻomohala nei i ka mana nuklea. ʻO ka lua, hoʻomau i ke alakaʻi ʻana a me ka nānā ʻana o nā keʻena aupuni e mālama ana i ka mana nuklea i ka hoʻomohala ʻana i nā reactor nuklea hou, a me ka mālama ʻana i nā reactors o kēia manawa. ʻO ke kolu, ke kākoʻo ʻana i nā papahana nuklea o nā ʻāina ma ke kālā, kōkua i ka hoʻololi ʻana i ka ikehu nuklea, a me ka hōʻoia ʻana i nā ʻāina āpau, me ka nānā ʻole i ke kūlana waiwai, hiki ke hoʻomau i ka hana ʻana o ka ikehu nuklea.

Laʻana Pepa Keʻokeʻo #2

SPECPOL

ʻIlaka

Kumuhana B: Neocolonialism o kēia wā

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

Ua ʻike mua ʻo Iraq i ka hopena pōʻino o ka neocolonialism i nā lāhui e ulu ana. ʻO ka hapa nui o ko mākou mau ʻāina kokoke i ka Hikina Hikina i hoʻopaʻa ʻia i kā lākou ʻoihana, a ua kāohi ʻia nā hoʻoikaika ʻana i ka hana hou, ʻo ia ka mea e mālama ai i nā hana haʻahaʻa a me nā kumuwaiwai a nā mana o ke Komohana. Uaʻikeʻo Iraq i kēia, no ka mea, ua hoʻokauʻia ko mākou lāhui i nā hoʻouka kaua a me nāʻoihana mai ka hoʻomakaʻana o ke kenekulia 20 a hiki i ka makahiki 2010. Ma muli o kēia hanaʻino mau, ua paʻa nā pūʻali koa i nā wahi nui o Iraq, nui ka poʻe o ko mākou mau maka'āinana e noho ilihune, aʻo ka hōʻai'ēʻoʻoleʻa e hoʻohaʻahaʻa i ka ho'āʻo e hoʻonui i nā kūlana waiwai i loko o Iraq. Ua hoʻonui nui kēia mau pilikia i ko mākou hilinaʻi ʻana i nā mana ʻē no ke kālepa, kōkua, hōʻaiʻē, a me ka hoʻopukapuka kālā. ʻAʻole i loko o Iraq a me ka Middle East wale nō nā pilikia e like me kā mākou akā i nā ʻāina ulu a puni ka honua. Ke hoʻomau nei ka hoʻohana ʻia ʻana o kēia mau ʻāina ulu a me ko lākou poʻe kamaʻāina, pono e hana koke ʻia e hoʻoponopono i ka mana o nā mana waiwai a me nā pilikia hoʻokele waiwai.

I ka wā ma mua, ua hoʻāʻo ka United Nations e kāohi i ka hilinaʻi waiwai o nā lāhui e ulu nei i nā lāhui i kūkulu ʻia, ʻo ia hoʻi ma ka hoʻoikaika ʻana i ke koʻikoʻi o ka ʻoihana a me ka hana kūpono ma ke kūʻokoʻa waiwai. Manaʻo ʻo Iraq ʻoiai e hiki ke hoʻokō ʻia kēia mau pahuhopu, pono e hoʻonui nui ʻia lākou e hōʻoia i ka loaʻa ʻana o ke kūʻokoʻa waiwai. ʻO ke kōkua kūpono ʻole a lawa ʻole paha e hoʻolōʻihi i ka hilinaʻi ʻana i nā mana o nā ʻāina ʻē, e alakaʻi ana i ka liʻiliʻi o ka hoʻomohala ʻana, haʻahaʻa ka maikaʻi o ka noho ʻana, a me nā hopena hoʻokele waiwai. Mai ka hoʻouka kaua ʻana iā Iraq i ka makahiki 1991 a hiki i ka noho ʻana o Iraq he 8 mau makahiki, a hiki i 2011, me nā makahiki i hala o ka haunaele politika a me ka hoʻokele waiwai e alakaʻi ana i ka hilinaʻi haole, aia ʻo Iraq i kahi kūlana kiʻekiʻe e kamaʻilio pololei i ke ʻano o ke kōkua no nā lāhui e hilinaʻi nui nei i nā lāhui i kūkulu ʻia.

I ka manaʻo e kākoʻo i ka pōmaikaʻi waiwai o nā lāhui e ulu ana, a e hoʻemi i ko lākou hilinaʻi ʻana i nā mana o nā ʻāina ʻē no ke kōkua, kālepa, hōʻaiʻē, a me nā hoʻopukapuka kālā, pono kēia kōmike e nānā i ka hōʻemi ʻana i ka imperialism waiwai, ka palena ʻana i ka hoʻopili politika ʻana o nā lāhui i loko o nā aupuni ʻē aʻe, a me ka hoʻokele waiwai. I kēia hopena, manaʻo ʻo Iraq e hoʻoikaika i nā ʻōlelo hoʻoholo a

ʻehā papa hana: hoʻokahi, paipai i nā hoʻolālā hoʻomaha aie a i ʻole nā papahana hoʻomaha ʻaiʻē no nā ʻāina e pale ana ka ʻaiʻē mai nā ʻāina ʻē i ka ulu waiwai. ʻO ka lua, e hoʻohaʻahaʻa i ka mana o ka politika i loko o nā aupuni ʻē aʻe ma o ka pūʻali koa a i ʻole nā hana ʻē aʻe e pale ai i ka demokala a me ka makemake o nā kamaʻāina. ʻO ke kolu, e hoʻoikaika i ka hoʻokomo pilikino i kahi wahi, e hoʻolako i nā hana a me ka hoʻomohala ʻana, e hoʻoulu i ka ulu waiwai a me ke kūʻokoʻa. ʻO ka hā, e hoʻohaʻahaʻa ikaika i ke kālā a i ʻole ke kākoʻo ʻana o nā pūʻulu koa ma nā aupuni ʻē aʻe e hoʻāʻo nei e kāʻili i ka mana mai ke aupuni i koho ʻia e ke aupuni democratically.

Laʻana Pepa Keʻokeʻo #3

Hui Ola Ola

Aupuni Mōʻī Hui Pū ʻia

Kumuhana B: Ka uhi 'ana o ke ola honua

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

Ma ka mōʻaukala, ua koi ʻo United Kingdom i nā hoʻoponopono olakino e hōʻoia i ka loaʻa ʻana o nā kamaʻāina āpau, me ka ʻole o ka papa, ka lāhui, a i ʻole ke kāne, ke komo i ka mālama olakino. He paionia ʻo UK no ka uhi ʻana i ke olakino āpau mai 1948, i ka wā i hoʻokumu ʻia ai ka National Health Service. Ua ukali ʻia ke kumu hoʻohālike Pelekane no ka mālama ola kino āpau e nā ʻāina he nui e ʻimi nei e hoʻomohala i nā lawelawe olakino olakino a ua kōkua pilikino i nā lāhui e ʻimi nei e hoʻomohala i kā lākou ʻōnaehana olakino. Ua kōkua ʻo UK i ka hoʻomohala ʻana i nā ʻōnaehana olakino olakino ma nā ʻāina a puni ka honua a ua hoʻomohala i kahi ʻōnaehana hoʻopiʻi olakino holoʻokoʻa kūleʻa loa no kona mau kamaʻāina ponoʻī, kahi i hōʻiliʻili i ka ʻike nui i ke ala kūpono e hoʻomohala ai i nā papahana mālama olakino ikaika a maikaʻi. ʻO kahi ʻano koʻikoʻi o kēia kōmike ʻo ka hoʻoholo ʻana i ke ʻano kūpono o ka hana e paipai i nā papahana mālama ola olakino ma nā ʻāina i loaʻa ʻole hoʻokahi, a me ka hāʻawi ʻana i ke kōkua i kēia mau ʻāina no kā lākou ʻōnaehana olakino. Me ka lilo ʻana o ka mālama olakino āpau e pono ai nā ʻāina āpau e hāpai, ʻo ke ʻano kūpono o ka hana e hoʻoulu ai i nā papahana mālama ola honua, a me ke ʻano o ke kōkua e hāʻawi ʻia i nā lāhui e hoʻomohala nei i kēia mau papahana.

Ke manaʻoʻiʻo nei ʻo UK ʻo ka hoʻokō ʻana i ka uhi olakino āpau ma nā ʻāina haʻahaʻa a me waena o ka loaʻa kālā he mea nui ia e hōʻoia i ka hoʻokumu ʻia ʻana o nā frameworks e kōkua i ka poʻe i loaʻa ʻole i nā papahana mālama olakino ʻē aʻe. ʻO ka hoʻokō pono ʻole ʻana o ka mālama olakino ma waena o nā lāhui haʻahaʻa a waena hiki ke alakaʻi i ka hāʻawi ʻana i ka mālama olakino e pili ana i ka hiki, ma mua o ka pono, hiki ke hoʻonui nui i nā pilikia i loaʻa i ka hāʻawi ʻana i ka mālama olakino i nā poʻe hemahema. Ke manaʻoʻiʻo nui nei ʻo UK ʻo ka hui ʻana i ke kōkua pololei a me kahi hoʻolālā i hoʻohālikelike ʻia i nā lāhui kikoʻī e alakaʻi iā lākou i ka uhi olakino āpau e hiki ke alakaʻi i nā ʻāina e hoʻomohala i nā papahana hoʻopiʻi olakino āpau. I kona ʻike me ka hoʻomohala ʻana i nā hoʻoponopono olakino ma ka honua holoʻokoʻa, a me ka holomua o ka hoʻomohala ʻana a me ka mālama ʻana i ka uhi olakino āpau no kona mau kamaʻāina ponoʻī, aia ka UK i kahi kūlana kiʻekiʻe e kamaʻilio i ke ʻano o ka hana kūpono a he aha ke kōkua e pono ai e hoʻoulu i ka uhi olakino āpau i nā lāhui a puni ka honua.

I ka manaʻo e kākoʻo i ka hoʻololi ʻana o nā mana Komohana wale nō, akā ʻo nā ʻāina ulu a me nā lāhui waena / haʻahaʻa, pono kēia komite e nānā i ke koena o ke kōkua pololei i nā papahana mālama olakino a me ke kōkua ʻana i ka hoʻokumu ʻana i kahi hoʻolālā no nā polokalamu uhi olakino olakino maikaʻi. No kēia hopena, manaʻo ʻo UK e hoʻoikaika ʻia nā ʻōlelo hoʻoholo i ʻekolu papa hana: hoʻokahi, kōkua i ka holomua o nā lawelawe olakino maʻamau i loko o kahi ʻāina e hoʻomākaukau ai no ka hoʻomohala e hiki mai ana. ʻO ka lua, e hāʻawi i ke alakaʻi a me kahi hoʻolālā kūpono e hiki ai i kahi ʻāina ke hahai e hoʻololi i nā papahana olakino e hoʻolako i ka uhi olakino āpau. ʻO ke kolu, ʻo ke kōkua pololei ʻana i nā ʻāina e hoʻomohala ana i ka uhi olakino āpau ma ke kālā, a me ka hōʻoia ʻana e hiki i nā ʻāina āpau, me ka nānā ʻole i ke kūlana waiwai, hiki ke hāʻawi maikaʻi a hoʻomau i ka uhi olakino āpau no ko lākou poʻe kamaʻāina.

Laʻana Pepa Keʻokeʻo #4

UNESCO

Lepupalika Demokarata o Timor-Leste

Kumuhana A: Ka Hui Mele

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

He moʻolelo ʻōiwi koʻikoʻi ko ka Lepupalika Demokarata o Timor-Leste i hala mau tausani makahiki. He hapa nui ka mele i ka ʻike ʻāina o ka poʻe Timorese, ʻoiai e pāʻani ana i kahi ʻāpana i ka neʻe kūʻokoʻa o Timorese mai Indonesia. Ma muli o ka noho aupuni ʻana o Pukiki a me ka nui o nā hana ʻino, ua maloʻo ka hapa nui o ka moʻomeheu Timorese a me nā mele. ʻO ke kūʻokoʻa hou a me ka hoʻoneʻe ʻana i hoʻoikaika i nā hui ʻōiwi a puni ka ʻāina e hoʻōla i kā lākou moʻomeheu moʻomeheu. Ua hiki mai kēia mau hana me ka paʻakikī nui, ʻoiai ua nalowale nā mea kani a me nā mele kuʻuna Timorese i nā kenekulia i hala. Eia kekahi, ua hoʻopilikia nui ʻia ka hiki ʻana o nā mea pena Timorese e hana i nā mele e ka ʻilihune e hoʻopilikia nei i ka hapa nui o ka ʻāina. ʻOi aku ma mua o 45% o ka heluna o ka mokupuni e noho ʻilihune, e pale ana i ka loaʻa ʻana o nā kumuwaiwai e pono ai no ka mālama ʻana i nā mele ma Timor-Leste. ʻAʻole kū hoʻokahi kēia mau paʻakikī i nā mea pena kiʻi Timorese, akā ua kaʻana like ʻia e nā mea pena kiʻi a puni ka honua. ʻO ka poʻe Aboriginal Australia, ka poʻe i kū i nā pilikia like me ka poʻe Timorese, ua nalowale ka 98% o kā lākou mele moʻomeheu ma muli o ka hopena. ʻO ke kuleana koʻikoʻi o kēia kōmike ʻo ia ka hāʻawi ʻana i ke kōkua i ka mālama ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu o nā kānaka a puni ka honua, me ka hāʻawi ʻana i nā manawa no nā kaiāulu e kaʻana like i kā lākou moʻomeheu kūʻokoʻa. Me ka hoʻonui ʻana o ka mana o ke Komohana i kona paʻa ʻana i ke mele ma ka honua holoʻokoʻa, ʻoi aku ka nui o ka mālama ʻana i nā mele make.

Ke manaʻoʻiʻo nei ka Democratic Republic of Timor-Leste ʻo ka hoʻokō ʻana i nā papahana kōkua i loko o nā ʻāina i kūkulu ʻole ʻia e kākoʻo i nā mea hana kiʻi ʻōiwi he mea nui ia i ka mālama ʻana i ka ʻike moʻomeheu a me ka hoʻoilina o nā mele a puni ka honua. Ma o kona hala ʻana i kekahi mau hana e kākoʻo i ke mele o ka poʻe Timorese ʻōiwi, ua hoʻāʻo ʻo Timor-Leste e hoʻoikaika i nā ʻano mele make o kēia mau kaiāulu. Ma muli o ke kūlana pōʻino o Timor-Leste a me ka hakakā ʻana no ka mālama ʻana i kona kūʻokoʻa mai nā aupuni e pili ana i ka hakakā, ua loaʻa kēia mau papahana i nā pilikia koʻikoʻi, i ʻoi aku ka maikaʻi ma muli o ka nele o ke kālā a me nā kumuwaiwai. Ma o ka hana pololei a me ke kālā a ka UN, ʻo ia hoʻi i ka wā o ke kūʻokoʻa kūʻokoʻa o Timor-Leste, ua loaʻa i nā hana e hoʻāla hou i nā mele Timorese i holomua nui. No kēia kumu, manaʻoʻiʻo nui ka Democratic Republic of Timor-Leste i ka hopena maikaʻi i hōʻike ʻia e hiki ke hana pololei a me ke kālā i nā ʻāina underdeveloped. ʻAʻole wale i ʻike ʻia kēia hopena ma ke mele, akā i ka hui pū ʻana o ka ʻāina a me ka ʻike moʻomeheu holoʻokoʻa. I ka wā o ke kūʻokoʻa kūʻokoʻa o Timor-Leste, ua kōkua nā kōkua i hāʻawi ʻia e UN i ka hoʻolaʻa ʻana i ka moʻomeheu i loko o ka ʻāina, e hoʻopili ana i ka hana noʻeau, ka ʻōlelo kuʻuna, a me ka mōʻaukala moʻomeheu. Ma muli o ka hoʻopaʻapaʻa mau ʻana o Timor-Leste me nā hoʻoilina mōʻaukala o ka colonialism, kona hoʻomaka ʻana i nā neʻe kūʻokoʻa, a me ka hoʻoikaika ʻana e hoʻolaʻa i ka moʻomeheu ʻōiwi, aia ka Democratic Republic of Timor-Leste i kahi kūlana kiʻekiʻe e kamaʻilio e pili ana i ka maikaʻi o ka mālama ʻana i nā mele i loko o nā ʻāina e kū nei i nā pilikia like a puni ka honua.

Ma ke ʻano pragmatic e like me ka hiki, a me ka hana ʻana e hana i nā ʻōlelo hoʻoholo kūpono, pono kēia kōmike e kālele i ka hui pū ʻana o ke kōkua kālā pololei, ka hoʻolako ʻana i ka hoʻonaʻauao a me nā kumuwaiwai e hoʻoikaika ai i nā mea pena, a me ka hāʻawi ʻana i nā mea hoʻoikaika i loko o ka ʻoihana mele e hoʻolaha i ka hana a me ke kālena o nā mea hana moʻomeheu underrepresented. No kēia hopena, manaʻo ka Democratic Republic of Timor-Leste e hoʻokūpaʻa ʻia nā ʻōlelo hoʻoholo i ʻekolu papa hana: ʻo ka mea mua, ka hana ʻana i nā papahana kōkua pololei e hiki ai ke hoʻokaʻawale kūpono ʻia nā kālā i mālama ʻia e UN no ka hoʻoikaika ʻana i nā mele moʻomeheu make. ʻO ka lua, ʻo ka hoʻokumu ʻana i ka hoʻonaʻauao a me nā kumuwaiwai no nā mea pena e kōkua i ka mālama ʻana a me ka hoʻolaha ʻana i kā lākou moʻomeheu mele. ʻO ka mea hope loa, hāʻawi i nā mea hana kiʻi me nā pilina i loko o ka ʻoihana mele, a me ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i nā ʻaelike ma waena o nā mea pena kiʻi a me nā ʻoihana pilikua e hōʻoia i ka mālama kūpono, ka uku, a me ka mālama ʻana a me ka mālama ʻana i nā ʻano mele make. Ma ka nānā ʻana i kēia mau hana koʻikoʻi, ua hilinaʻi ka Democratic Republic of Timor-Leste e hiki i kēia kōmike ke hoʻoholo i ka ʻōlelo hoʻoholo ʻaʻole wale e pale i ka emi ʻana o nā mele o nā moʻomeheu like ʻole, akā e hōʻoiaʻiʻo nō hoʻi i ka pale ʻana o nā mea hana kiʻi iā lākou iho, e hoʻopaʻa i ka hoʻomau ʻana o kā lākou mau kuʻuna mele waiwai nui.

Laʻana Pepa Keʻokeʻo #5

UNESCO

Lepupalika Demokarata o Timor-Leste

Kumuhana B: Kalepa ʻana i nā mea hana moʻomeheu

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

E like me ka nalo ʻana o kahi keiki i ka wā i hala aku ai ka makua, ʻike ʻia nā lāhui a me ko lākou poʻe i ka pohō nui ke kāʻili ʻia kā lākou mau mea moʻomeheu. ʻAʻole wale ka mea i ʻike ʻole ʻia i loko o ka hakahaka maoli i waiho ʻia ma hope akā i ka ʻino ʻana o ka ʻike a me ka hoʻoilina. Ua kū i ka Lepupalika Demokarata o Timor-Leste i kahi moʻolelo pōʻino like. Ma kona ala lōʻihi a paʻakikī i ka noho aupuni ʻana, ua ʻike ʻo Timor-Leste i ka noho ʻana, ka hana ʻino, a me ka pepehi kanaka. I loko o kona mōʻaukala lōʻihi ma ke ʻano he mokupuni waiwai nui loa o ka mokupuni ʻo Lesser Sunda Islands, ua kūkulu ka Timorese maoli i nā kiʻi kālai kikoʻī, nā lole, a me nā mea kaua keleawe. Ma hope o ka noho ʻana ʻo Pukiki, Dutch, a me Indonesia, ua nalowale kēia mau mea waiwai mai ka mokupuni, ʻike ʻia ma nā hale hōʻikeʻike ʻEulopa a me Indonesia wale nō. Ke kākoʻo nei nā mea waiwai i hao ʻia mai nā wahi archaeological ʻo Timorese i kahi mākeke ʻeleʻele e ulu nui ʻia e ka poʻe kamaʻāina, e noho mau ana i ka ʻilihune. ʻO kahi ʻano koʻikoʻi o kēia kōmike ke kākoʻo ʻana i nā hoʻāʻo ʻana o nā lāhui e hakakā i ka ʻaihue kiʻi a me ke kōkua ʻana i nā lāhui e hoʻihoʻi hou i nā mea i lawe ʻia i ka wā colonial. Me ka hoʻomau ʻana o ka ʻaihue kiʻi a me nā aupuni kolone me ka ʻole o ka mālama ʻana i kā lākou mau mea moʻomeheu, hoʻomohala i nā papahana holoʻokoʻa e kōkua i nā lāhui i ka pale ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu a me ke kau ʻana i nā kānāwai hou e pili ana i nā paʻa o ka wā colonial.

Ke kākoʻo paʻa nei ka Democratic Republic of Timor-Leste no ka hoʻomohala ʻana i nā kānāwai hou e hoʻopaʻa ai i nā kuleana o nā ʻāina e kiʻi hou i ka waiwai moʻomeheu i lawe ʻia ma mua o 1970, kahi manawa i hōʻailona ʻia e ka hoʻohana nui ʻana o ka colonial a me ka hao wale ʻana i nā waiwai moʻomeheu. Ua piha ka moʻolelo o Timor-Leste i nā pilikia e pili ana i ka waiwai moʻomeheu, ma muli o kona ʻike i ke kūkākūkā ʻana me nā mana colonial no ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea waiwai nui i hao ʻia i ka wā o ka noho ʻana. ʻO ka hakakā ʻana no ka hoʻihoʻi ʻana e hōʻike ana i ka pono wikiwiki no nā ʻōnaehana kānāwai paʻa e hoʻomaʻamaʻa i ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia i ko lākou ʻāina hānau. Eia hou, ua hakakā ʻo Timor-Leste me ka pōʻino o ke kūʻai hewa ʻole ʻana i nā mea moʻomeheu i loko o kona mau palena, e hōʻike ana i ka makemake nui o ke kōkua hou a me nā hana kākoʻo e pale i ka hoʻoilina moʻomeheu mai ka hoʻohana ʻana a me ka ʻaihue. Ma kēiaʻano, ke kū neiʻo Timor-Leste ma keʻano he hōʻailona o ka paʻakikī a me kaʻoiaʻiʻo o nā pilikia waiwai moʻomeheu i ka honua hou a ua hoʻonohonoho maikaʻiʻia e hāʻawi i nāʻike waiwai e pili ana i ka hoʻomohalaʻana i nā hoʻolālā hana e hoʻoponopono ai i kēia mau pilikia ma ka pae honua.

No ka hōʻoia ʻana i ka pono a me ka maikaʻi o kāna hoʻokokoke ʻana, pono kēia kōmike e hoʻokumu i ka hoʻokō ʻana i nā ʻano hana e pili ana i ka mālama ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu, ka hoʻomohala ʻana i nā mea hana i hiki ke loaʻa ma ka honua holoʻokoʻa e hoʻomaʻamaʻa i ka nānā ʻana i nā hoʻololi kiʻi moʻomeheu, a me ka hoʻokumu ʻana i nā mīkini e hiki ai i ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea moʻomeheu i loaʻa ma mua o 1970. No ka hoʻoikaika ʻana i ka hoʻoikaika ʻana i ka hoʻopaʻapaʻa ʻana i nā mea moʻomeheu moʻomeheu, ua manaʻo ka Democratic Republic of Timor-Leste e hoʻokumu i kahi hui manawaleʻa hiki ke hoʻopaʻa inoa ma ka pūnaewele a loaʻa ka hoʻomaʻamaʻa kūikawā e kōkua i ka ʻike a me ka hoʻihoʻi ʻana i nā waiwai moʻomeheu i ʻaihue ʻia. E hāʻawi ʻia nā lālā o kēia hui e hui pū me INTERPOL, e hāʻawi ana i ka ʻike waiwai a me ke kākoʻo i ka ʻimi ʻana i nā mea i ʻaihue ʻia, a e loaʻa iā lākou ka ʻike a me ka uku no kā lākou hāʻawi. Eia kekahi, no ka hoʻoikaika ʻana i kēia mau hana, kākoʻo ʻo Timor-Leste i ka hoʻomohala ʻana i kahi mea hana i hana ʻia e ka naʻauao i hoʻolālā ʻia e nānā pono i nā paepae pūnaewele no ke kūʻai ʻana i nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia. Hoʻolako ʻia me nā mana hōʻoia, e hoʻohana kēia mea hana e makaʻala i nā mana kūpono a pale aku i nā hana kolohe, e hoʻokō ana i nā ʻikepili moʻomeheu moʻomeheu i ka hoʻoikaika mau ʻana e pale i ka hoʻoilina honua. Ma o ka noʻonoʻo ʻana i kēia mau hana koʻikoʻi, ke koi nei ka Democratic Republic of Timor-Leste i kēia kōmike e hana i nā hana koʻikoʻi i ka pane ʻana i ka pono wikiwiki e pale i kā mākou hoʻoilina moʻomeheu like. Ma ka hoʻokumu mua ʻana i nā ʻōmua o ka ʻāina, ka hoʻomohala ʻana i nā mea hana hiki ke loaʻa, a me ka hoʻokumu ʻana i nā ʻano hana no ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea artifact, hiki i kēia kōmike ke hoʻoikaika i nā hana hui kūʻē i ke kālepa moʻomeheu. ʻO ka hoʻokumu ʻia ʻana o kahi hui manawaleʻa, i hui pū ʻia me ka hoʻohui ʻana o ka ʻenehana i alakaʻi ʻia e AI, e hōʻike ana i nā ala kūpono i ka mālama ʻana i nā mea moʻomeheu no nā hanauna e hiki mai ana.

Ka Laʻana Pepa Hoʻoholo

UNESCO

Kumuhana B: Kalepa o na Mea Mo'omeheu

ʻO ka hoʻokumu ʻana ma luna o nā mea o ka Cultural Significance (FOCUS)

Nā mea kākoʻo: Afghanistan, Azerbaijan, Brazil, Brunei, Central African Republic, Chad, Chile, Kina, Croatia, Côte D'Ivoire, Egypt, Eswatini, Georgia, Germany, Haiti, India, Iraq, Italy, Japan, Kazakhstan, Mexico, Montenegro, Republic of Korea, Russian Federation, Saudi Arabia, Turkmenistan, Zambia,

Nā mea hōʻailona: Bolivia, Cuba, El Salvador, Equatorial Guinea, Greece, Indonesia, Latvia, Liberia, Lithuania, Madagascar, Morocco, Norway, Peru, Togo, Türkiye, United States of America

Nā Māhele Preambulatory:

ʻO ka ʻike ʻana ka pono o ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea moʻomeheu moʻomeheu,

Puiwa e ka nui o nā mea moʻomeheu i kālepa ʻia,

ʻIke ʻO ke kuleana o nā ʻāina e pili ana i nā lāhui i hoʻopilikia ʻia i ka mālama ʻana i ka relic,

Apono ana he ʻōnaehana e hoʻoholo ai i ke kuleana o nā mea,

E hoʻomaikaʻi ana ke koʻikoʻi o ka pale ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu a me nā wahi archaeological,

Hoʻomaopopo ke koʻikoʻi o ka pale ʻana i ka hoʻoilina moʻomeheu a me ke koʻikoʻi o nā mea waiwai,

ʻoluʻolu i ka hoʻonaʻauao ʻana i ka lehulehu ma nā mea moʻomeheu,

Adamant e pili ana i ka lawe ʻana i nā waiwai kūʻai hewa ʻole,

1. Hoʻokumu i nā hui honua hou i alakaʻi ʻia ma lalo o UNESCO;

a. Hoʻokumu i ka Hui FOCUS;

i. ʻO ka hana mua ʻana ma waena o nā ʻāina a hoʻoikaika i ka hui maluhia;

ii. Hoʻonohonoho ʻana i nā hana subcommitte;

iii. Ke hana nei ma ke ʻano he mea kūʻokoʻa ma waena o nā lāhui lālā;

iv. Ke kamaʻilio pololei me nā hale hōʻikeʻike;

v. Ke kono ʻana i nā hui kūʻokoʻa e pili ana i ko lākou mana e like me ka International Council Of Museums (ICOM) a me INTERPOL;

vi. Hoʻonui i ka hiki o nā papahana o kēia manawa e like me ka Red Lists a me ka Lost Art Database;

vii. Ka hana ʻana i nā lālā i loko o ka hui nui e hoʻoponopono i nā pilikia kikoʻī;

b. Hoʻokumu i ka Artifact Rescue Corps for Heritage (ARCH) no ka pale ʻana a me ka hoʻopakele ʻana i nā mea moʻomeheu mai ke kālepa ʻana i ke kānāwai, me ka mālama mau ʻana;

i. Mālama ʻia e nā lālā o UNESCO, INTERPOL, a me ka United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC);

ii. Hoʻomalu ʻia ma ka ʻāina ma o nā papa ʻokoʻa i mālama ʻia e UN e hōʻike maikaʻi i nā pono moʻomeheu;

iii. Loaʻa i nā lālā ka uku a me ka mahalo no nā haʻawina nui o ka hoʻihoʻi ʻana a me ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea waiwai;

iv. Hiki i nā mea manawaleʻa ke kākau inoa no ka loaʻa ʻana o ka hoʻonaʻauao kūpono ma ka pūnaewele, e hiki ai i kahi hui manawaleʻa ākea ākea;

1. Hoʻonaʻauao ʻia ma ka papahana kulanui kūloko i hoʻokumu ʻia ma lalo o ka Paukū 5

2. Hiki i nā lāhui i loaʻa ʻole ka pūnaewele pūnaewele, a i ʻole e hakakā nei e hoʻopaʻa inoa i nā kamaʻāina ma ka pūnaewele, hiki ke hoʻolaha kino ma nā keʻena aupuni kūloko, nā kikowaena moʻomeheu, etc.;

c. Hoʻokumu i komite hoʻokolokolo e kākau i nā alakaʻi e pili ana i ka hoʻopiʻi ʻana o nā lāhui i ka poʻe lawehala nāna e ʻaihue a hōʻino i ka waiwai moʻomeheu;

i. E hui i kēlā me kēia 2 makahiki;

ii. Hoʻokumu ʻia i nā lāhui i manaʻo ʻia he palekana i kūpono loa i ka hāʻawi ʻana i ka ʻōlelo aʻo no ia mau mea palekana;

iii. E hoʻoholo ʻia ka palekana ma lalo o ka Global Peace Index hou loa, a e noʻonoʻo i ka mōʻaukala o ka hana kānāwai;

1. Ke kamaʻilio pololei ʻana me nā hale hōʻikeʻike;

2. Ke kono ʻana i nā hui kūʻokoʻa e pili ana i ko lākou mana, e like me ka International Council Of Museums (ICOM) a me INTERPOL;

3. Hoʻonui i ka hiki ʻana o nā papahana o kēia manawa e like me ka Red Lists a me ka Lost Art Database;

2. Hoʻokumu i nā kumu kālā a me nā kumuwaiwai e kōkua i nā ʻāina i kēia mau hana;

a. Ka hoʻokō ʻana i nā kumuwaiwai e hana ana i ka hoʻolako ʻana i ka hoʻomaʻamaʻa a me ka hoʻoikaika ʻana i nā luna hoʻokō kānāwai e keakea i nā mea kālepa;

i. Ke hoʻohana nei i nā hana UNESCO e hoʻoikaika i nā keʻena hoʻokō kānāwai a me nā ʻoihana hoʻoilina moʻomeheu e pale i nā palena ʻāina mai ka hoʻoili ʻole ʻana i nā mea;

1. E hoʻopaʻa inoa i nā ʻoihana 3 mai ka UN Security Council no kēlā me kēia ʻāina lālā ma kona mau palena a me ka hoʻokumu ʻana i nā pūʻulu hana e hoʻohui i waena o nā ʻāina e hoʻopau i nā hana ma waena o nā palena;

2. Hoʻohana i nā ʻoihana hoʻoilina moʻomeheu mai nā luna ma nā kahua moʻomeheu me ka hoʻonui ʻana i ka ʻike o ka mōʻaukala a me ka mālama ʻana i nā mea;

3. E koi ana i nā luna hoʻokō kānāwai e hoʻomaʻamaʻa like a me nā ʻokoʻa like ʻole e hōʻoia i ka mālama ʻana i nā kānaka āpau (nā malihini a me nā mea liʻiliʻi) me ka mahalo a me ka mālama pono ʻana;

ii. Ka hana ʻana i nā hiʻohiʻona e hāʻawi i ka hoʻokō kānāwai no nā kahua moʻomeheu i pilikia loa i ka pale ʻana i ka ʻaihue o nā mea moʻomeheu;

1. Ka hoʻohana ʻana i ka ʻike e pili ana i ka waiwai o nā mea moʻomeheu, wahi, a me ka mōʻaukala o ka ʻaihue ʻana i nā mea e hana ai i nā kumu hoʻohālike AI;

2. Ke hoʻohana nei i nā kumu hoʻohālike AI no ka hoʻokau ʻana i ka hoʻokō kānāwai ma nā wahi pilikia nui;

3. Manaʻo i nā ʻāina lālā e kaʻana like i ka ʻike e pili ana i nā moʻolelo o nā ʻaihue a me nā wahi i piʻi nui ʻia i loko o nā lāhui;

iii. Ka ʻimi ʻana i ka neʻe ʻana a i ʻole ka hoʻoili ʻana o nā mea moʻomeheu i kaha ʻia mai nā kahua moʻomeheu kūpuna;

1. Ka hoʻohana ʻana i kahi ʻano akaka no ka mākaʻikaʻi ʻana i nā mea moʻomeheu koʻikoʻi e nānā i ka neʻe ʻana a me ka hoʻopau ʻana i ka lawe ʻia ʻana o nā mea waiwai i loko o ka ʻāina a i ʻole ke aupuni;

iv. Ka hui pū ʻana me UNODC e loaʻa i ke kākoʻo a me nā kumu waiwai huli hewa;

1. E hoʻohana ʻia ka hoʻohana ʻana i nā loea mai UNESCO a me UNODC no ka ʻoi loa o ka huahana;

2. Ka hui pū ʻana me UNODC e kōkua i ka hoʻoponopono ʻana i ka pilikia o ka hui kūʻai lāʻau lapaʻau me ke kālepa ʻana i nā mea waiwai;

3. Manaʻo ʻia ʻo UNESCO e hoʻokaʻawale i nā kālā no kahi hoʻoikaika hoʻonaʻauao e hoʻokipa ai i nā kau hoʻomaʻamaʻa no nā poʻe kūloko i makemake nui i ka ʻāina;

b. Hoʻokaʻawale i nā kālā mai nā papahana UNESCO mua i ulu a lilo i mea hāʻawi kūʻokoʻa;

c. Ke hoʻokumu ʻana i kahi kālā honua no ka mālama ʻana i ka mōʻaukala moʻomeheu (GFPCH);

i. E hāʻawi ʻia kekahi ʻāpana o ka waihona kālā makahiki 1.5 biliona a UNESCO me nā haʻawina manawaleʻa mai kēlā me kēia ʻāina;

d. ʻO ka loaʻa ʻana o nā hale hōʻikeʻike a me nā ʻoihana noʻeau i kākoʻo ʻia e ko lākou mau kūlanakauhale home a i ʻole nā ʻāina e hoʻopili i kahi pākēneka o nā kālā i loaʻa e ka mākaʻikaʻi i ka waihona UNESCO no ka hoʻihoʻi ʻana i nā mea moʻomeheu;

e. Ke koi nei i kahi palapala etika UNESCO no nā mea mālama hale hōʻikeʻike;

i. Hoʻemi i ka palaho i loko o nā hale hōʻikeʻike e hoʻonui ai i ka hiki ke kūʻai aku i ia mau mea no ka loaʻa kālā nui;

f. Hāʻawi kālā no ka nānā ʻana i hope;

i. ʻO nā palapala hōʻoia (nā palapala e hōʻike ana i ka mōʻaukala, ka manawa, a me ke koʻikoʻi o kahi ʻāpana o ke kiʻi a i ʻole nā mea kiʻi) hiki ke hana maʻalahi e nā mea kūʻai aku ma ka mākeke ʻeleʻele e makemake ana e hoʻonui i kā lākou waiwai akā e hoʻemi i ko lākou kānalua;

ii. Pono ka hoʻomaikaʻi ʻana i ka nānā ʻana i hope e kaupalena i ka komo ʻana o nā palapala hoʻopunipuni;

1. Ka hoʻokaʻawale ʻana i nā kālā no ka hoʻomaikaʻi ʻana/ka hana ʻana i nā hale hōʻikeʻike ma nā ʻāina i hānau ʻia ai nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia e hōʻoia i ka loaʻa ʻana o nā hana palekana a palekana e pale aku i ka pōʻino a ʻaihue paha i nā mea waiwai;

g. Ke hoʻokumu ʻana i kahi papa o ka poʻe loea kiʻi / hale hōʻikeʻike mahalo ʻia a i ʻole nā curators e koho i nā mea e koho mua ai i ke kūʻai ʻana/hoʻihoʻi ʻana iā lākou;

3. Hoʻokō i nā ana o nā kānāwai multinational;

a. ʻAe ʻo ia i ka Criminal International Accountability Operation (CIAO) e kūʻē i ke kālepa moʻomeheu transnational ma o nā hoʻopaʻi kūʻē i ka hewa;

i. Aia i loko o ka hui nā lālā kūpaʻa ʻole a palekana o ke kaiāulu honua;

1. E wehewehe ʻia ka palekana a me ka ʻokoʻa ʻole e ka Global Peace Index a me nā hana kū kānāwai a me nā hana hou;

ii. E hui ka hui i ʻelua makahiki;

b. Hoʻolauna i nā alakaʻi kānāwai kūʻē i ka hewa no nā ʻāina e hahai ma ko lākou manaʻo ponoʻī;

i. E hoʻokomo i nā ʻōlelo hoʻopaʻi paʻahao koʻikoʻi;

1. Manaʻo ʻia ma kahi liʻiliʻi o 8 mau makahiki, me nā uku kūpono e hoʻokolokolo ʻia e kēlā me kēia ʻāina;

ii. E hahai nā lāhui i nā alakaʻi ma ko lākou manaʻo ponoʻī;

c. Hoʻoikaika i nā hana mākaʻi multilateral ma nā palena e hahai i ka poʻe smugglers a kamaʻilio pū kekahi i kekahi;

d. Hoʻokumu i ka ʻikepili honua a hiki ke loaʻa i nā wahi wela smuggling i hiki i nā mākaʻi ke hahai;

e. Hoʻohana i nā mea loiloi ʻikepili mai nā ʻāina makemake e ʻike i nā mamana i nā ala;

f. Mālama i nā kuleana o nā lāhui i nā ʻike archaeological;

i. Hāʻawi i nā kuleana i nā ʻike archaeological i ka ʻāina i loaʻa ai lākou ma mua o ka hui e hoʻolako i ka hana;

ii. Nā hoʻomaʻamaʻa kūikawā e like me nā protocols no ka poʻe e hana ana i nā wahi ʻeli;

g. Hoʻolaha i nā ʻoihana archaeological ma nā kaiāulu;

i. Hoʻonui i ke kālā no nā ʻoihana archaeological ma o ke kālā UNESCO a hoʻoikaika i ke kālā kaiāulu a i ʻole ke aupuni;

h. Paipai i ka hui like ʻana o nā palena ʻāina a kaʻana like i nā ʻike pili e pili ana i ka ʻike a i ʻole kahi o nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia a me ka hui pū ʻana i ko lākou hoʻihoʻi ʻana;

i. Hāʻawi i ka palekana hou no ka UNESCO Heritage Sites a me ka pale ʻana i ka hoʻohana ʻana a me ka unuhi ʻana i nā mea waiwai mai ia mau mea;

ii. Hoʻokumu i komite nāna e mālama i kēia mau pūnaewele a me kā lākou mau mea moʻomeheu, no laila e ʻae iā lākou e hoʻomaikaʻi i nā hana palekana;

iii. Hoʻonohonoho i nā pūhui noiʻi a puni nā pūnaewele e kōkua i ke aʻo hou aʻe a hāʻawi i ka mālama palekana hou i ka pūnaewele;

j. Hoʻonui i nā kamaʻilio palekana no nā mea noiʻi a me ka palekana;

i. Hoʻokumu i nā ʻano kamaʻilio hou no ka hoʻoili ʻana i ka ʻike koʻikoʻi;

ii. Hoʻonui i nā ʻikepili i loaʻa i nā wahi a me nā lāhui āpau;

k. Hoʻoikaika i nā kānāwai aupuni a me ka hoʻokō ʻana i nā hoʻopaʻi koʻikoʻi e kūʻē i ka poʻe kālepa e kūʻē maikaʻi i ke kālepa kolohe;

l. Kāhea i ka papa Compromise Across Nations (CAN) e kōkua ana i ka hoʻoholo ʻana i ke kuleana o nā mea moʻomeheu;

i. Aia ka papa i nā ʻelele mai nā ʻāina āpau e haʻaheo nei i kā lākou hoʻoilina moʻomeheu a e hoʻololi ʻia a loaʻa i nā manaʻo mai nā lālā o UNESCO a me nā ʻaha kūkā moʻomeheu kūloko;

ii. Hiki i kēlā me kēia lāhui ke noi no ke kuleana o nā mea waiwai ma o ka papa;

1. E nānā ʻia ka manaʻo nui o ka mōʻaukala a me ka moʻomeheu ma o nā papa o nā loea a me UNESCO e hoʻoholo ai i kahi kūpono e hoʻonoho ai;

2. E noʻonoʻo ʻia ka nui o ka palekana i hāʻawi ʻia e nā lāhui i ka wā e hoʻoholo ai i ka mea nona;

a. ʻO nā kumu i hoʻokomo ʻia akā ʻaʻole i kaupalena ʻia i: ke kālā no ka pale ʻana i nā mea, ke kūlana o ka hakakā ikaika i loko o ka ʻae ʻana a me ka hāʻawi ʻana i nā mokuʻāina, a me nā ana / wahi kikoʻī no ka pale ʻana i nā mea ponoʻī;

iii. Ua hana ʻo Iraq i kahi hoʻolālā moʻomeheu honua 'Sink or Swim' e Iraq, e ʻae ana i nā lāhui nona nā mea waiwai e loaʻa i nā kuʻikahi like me nā lāhui ʻē aʻe i mea e hoʻoikaika ai i ka aʻo moʻomeheu a me nā ʻano like ʻole i nā hōʻikeʻike mōʻaukala lehulehu;

1. Hiki ke hoʻololi ʻia ma o nā mea waiwai kino, ʻike, kālā, etc.;

a. E paipai i ka mākaʻikaʻi ma kēlā mau ʻāina kahi e hiki ai iā lākou ke hoʻolimalima i nā mea waiwai mai nā aupuni ʻē aʻe e hoʻokaʻawale i 10% o kā lākou loaʻa kālā makahiki i nā mea waiwai i hoʻihoʻi ʻia;

b. E puunaue i kekahi huina dala i na lahui e like me ka pakeneka o ka lakou mau mea waiwai e waiho nei;

2. E hoʻohana ʻia kēia mau mea no nā kumu hoʻonaʻauao wale nō a ʻaʻole e hoʻololi ʻia;

m. Hoʻokumu i kahi ʻōnaehana ʻauhau (TPOSA) i uku ʻia i nā kālā moʻomeheu UNESCO, i hoʻoponopono ʻia me WTO a me INTERPOL ma ke kūʻai aku ʻana i nā waiwai koʻikoʻi o ka mōʻaukala;

i. ʻO ka hoʻokō ʻole ʻana i kēia ʻōnaehana e like me ka mea i ʻike ʻia ma ka loiloi o nā kānaka a i ʻole nā hui hui e nā mea loiloi WTO e hopena i ke kanaka a i ʻole ka hui e kū ana i nā hoʻopiʻi honua ma mua o ka ICJ, me ka hoʻohui ʻia ʻana o nā uku no ke kālepa ʻana i nā waiwai moʻomeheu a me ka hoʻopio ʻana i ka hui pū ʻana me nā kumu hoʻopunipuni;

ii. Hiki ke hoʻololi ʻia ka ʻauhau ma muli o nā kumukūʻai kūʻai a me ka PPP ma waena o nā aupuni kūpono, akā ʻo ka 16% e koi ʻia, e hoʻoponopono ʻia e like me ka ʻike kūpono i loko o kahi degere kūpono e ka World Trade Organization;

iii. ʻO ka poʻe i loaʻa i ka hewa ma lalo o ka TPOSA e hoʻopaʻi ʻia i ka hoʻopaʻi i hoʻokō ʻia ma ko lākou lāhui ponoʻī, akā hoʻoholo ʻia ma ka pae honua e like me ka ICJ i hoʻoholo ai;

4. Kākoʻo i nā hana e hoʻihoʻi i nā mea archaeological i ʻaihue ʻia;

a. Hoʻohana i nā mea mālama hale hōʻikeʻike a me nā loea archeology e hele i nā mea hōʻikeʻike i kēia manawa no ka nānā ʻana i nā mea waiwai no nā hōʻailona o ka pōʻai hewa ʻole;

i. Hiki ke kōkua ʻia e ka polokalamu NEXUD AI o Kelemania i hiki ke kiʻi ʻia ma ke ao holoʻokoʻa a ua loaʻa kālā / holo ʻo Repurposing i nā polokalamu AI i loaʻa i Mexico no ke kālepa lāʻau;

b. Hoʻolaha i nā paepae honua no nā kūkākūkā e pili ana i ka hoʻihoʻi ʻana;

i. Ke hoʻohana nei i nā ala UNESCO i hala e kōkua i ka nānā ʻana i ka hoʻihoʻi ʻana o nā mea moʻomeheu;

1. Nā hana hoʻihoʻi i hala ma o India;

2. Ma 2019, ua hoʻihoʻi ʻo Afghanistan i 170 mau ʻāpana hana a hoʻihoʻi i nā hana kiʻi ma o ke kōkua ʻana o ICOM;

ii. Hoʻonui i nā kūkākūkā pololei me nā mea paʻa o ka ʻāina i nā mea moʻomeheu a hoʻololi iā lākou i kahua honua no ka hoʻoponopono ʻana i nā pilikia o ka hoʻoponopono;

iii. Hoʻohana i nā kuʻina o mua o ka ʻaha kūkā o ka makahiki 1970 e pili ana i ke ʻano o ka pāpā ʻana a me ka pale ʻana i ka lawe ʻole ʻia mai i waho a me ka hoʻoili ʻana i ka waiwai o ka moʻomeheu a hoʻopili iā lākou i nā mea i lawe ʻia ma mua;

iv. Hoʻohana i ka pauku hopu a hoʻihoʻi o 1970 convention e hōʻoia i ka hoʻihoʻi palekana ʻana i nā mea i kālepa ʻia ma mua a ma hope o 1970;

c. Hoʻomohala i kahi kūlana paʻa no ka hoʻihoʻi ʻana;

i. ʻO ka hoʻoikaika ʻana i nā hoʻoholo mai ka 1970 Hague convention e pāpā ana i ka ʻaihue i ka wā o nā hakakā kaua, ʻoi aku ka ikaika o ka hoʻopaʻi inā ʻaʻole hahai ʻia;

ii. ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka pono ʻole o ka honua holoʻokoʻa o ka colonialism a hoʻokumu i kahi ʻōnaehana e hoʻihoʻi ʻia ai lākou i ka ʻāina kumu;

iii. Ka hoʻohana ʻana i ka manaʻo o ka ʻaihue maʻalahi i nā mea kiʻi i lawe ʻole ʻia me ke kānāwai, e hoʻopaʻa ana i ka poʻe kālepa i ke kuleana no ka ʻaihue ʻana i nā kiʻi ʻōiwi a me nā hana kuʻuna a me nā kiʻi kiʻi, hoʻohana ʻia ke kuleana kope i hoʻohana ʻia ma nā kiʻi ʻaihue i hana ʻia i nā hale kūʻai lāhui a me nā hale kūʻai lima ma ke Komohana;

d. Ke hoʻohana nei i ka ʻAha Kūkākūkā o nā Hale Hōʻikeʻike o UNESCO e nānā i ka hoʻihoʻi ʻana;

i. Hoʻopili i nā hana i hala a ICOM, kahi i hoʻihoʻi ʻia ma luna o 17000 mau mea mai nā ʻōnaehana kalepa hewa ʻole a hoʻihoʻi ʻia;

e. Hoʻokumu i kahi hōʻike hōʻike hoʻokolohua UNESCO o nā mea waiwai mai ko lākou ʻāina kumu, e hoʻoikaika ana i ka hoʻihoʻi ʻana o ia mau mea i hiki i kēlā mau hale moʻomeheu ke loaʻa kahi palapala ʻae UNESCO;

5. Ka wehewehe ʻana i ke kūkulu ʻia ʻana o kahi ʻōnaehana hoʻonaʻauao honua e ʻoi aku ka maikaʻi

e aʻo i nā kānaka e pili ana i ke koʻikoʻi o ka mālama ʻana i kēia mau mea;

a. Ke hana nei kēia ʻōlelo hoʻoholo i ka hoʻonaʻauao ʻana i nā haumāna a me nā luna lawelawe kīwila;

i. Me nā haumāna, e hui pū ʻo UNESCO me nā kulanui a i ʻole nā hui i mea e pale aku ai i ka lolo a lawe i ka hoʻonaʻauao kiʻekiʻe i nā LDC;

1. E komo ana nā kumuhana hoʻonaʻauao i ke koʻikoʻi o nā mea moʻomeheu, kānāwai waiwai naʻauao, kānāwai waiwai moʻomeheu, a me nā ʻaelike kalepa;

ii. E loaʻa i nā kumu aʻoaʻo kulanui / kanaka hoʻonaʻauao kūpono ka ʻike a / a i ʻole ka uku no kā lākou hana;

iii. E loaʻa i nā limahana kīwila a me nā luna o ke kānāwai nā koi hoʻonaʻauao hou ma mua o ke komo ʻana i ka lawelawe e pili ana i ke kālepa moʻomeheu, ʻoi aku hoʻi ma nā "ʻāpana ʻulaʻula" a i ʻole nā wahi i kaulana kēia hana;

1. ʻO kēia ka mea e pale ai i ke kīpē a me ka palaho ma nā pae kiʻekiʻe;

2. E hāʻawi ʻia ka uku kālā no nā hana moʻomeheu i kūleʻa i mea e hoʻoikaika ai;

3. E hoʻokomo ʻia nā hopena ikaika a i ʻole nā hopena kānāwai ma o ka hana pū ʻana me LEGAL a me INTERPOL;

iv. E hoʻokumu ʻia nā māhele liʻiliʻi ma lalo o kēia ʻōlelo hoʻoholo e pili ana i ka wahi ʻāina (e hōʻoia ana e loaʻa i kēlā me kēia ʻāina ka nānā like a me nā kumuwaiwai i mea e hakakā ai i kā lākou mau pilikia);

1. E lawelawe ana keia mau mahele i kekahi mau apana i hooholoia e UNESCO e kokua ana i ka hoola ana i keia mau mea;

2. E loaʻa i nā ʻāina i hoʻomohala ʻia ka manawa kūpono e loaʻa ai ke kōkua a me nā kumuwaiwai i kākoʻo ʻia e UNESCO a me nā ʻāina i noho aupuni mua;

b. E hoʻokumu nā hui manawaleʻa a me nā NGO kūpono i nā mea hoʻonaʻauao i ʻōlelo ʻia;

i. E hoʻohana ʻia nā mea hoʻonaʻauao no ke aʻo ʻana i ka lehulehu i nā mea kiʻi i hōʻike ʻia ma nā hale hōʻikeʻike;

1. Hiki ke hana ʻia kēia ma ke ʻano o nā hōʻailona, wikiō, a i ʻole nā mākaʻikaʻi alakaʻi e nā hale hōʻikeʻike pilikino a me nā mana;

ii. E hōʻoia ʻia nā mea hoʻonaʻauao e UNESCO a me nā ʻāina pili;

6. ʻIke i ka pono o ka ʻike moʻomeheu a me ka hoʻoilina, a me nā hopena o ka ʻike moʻomeheu ikaika i ka mālama ʻana i nā mea moʻomeheu;

a. Kāhea ʻia no ka hoʻokumu ʻana i kahi ʻaha kūkā i mālama ʻia e UNESCO e hōʻike ana i nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia;

i. E hoʻomanaʻo ana i ka hapa nui o nā mea moʻomeheu i ʻaihue ʻia i loko o nā keʻena aupuni a pilikino, a hōʻike ʻia i ka lehulehu;

ii. ʻO ka hoʻoikaika ʻana ʻaʻohe kuleana kānāwai no kahi ʻoihana e hōʻike i kā lākou mau mea waiwai a aia ma kahi o ke kuleana koʻikoʻi e hana pēlā;

iii. Manaʻo no ke kālā no ka ʻaha kūkā e hāʻawi ʻia e nā mea hāʻawi kālā a me nā ʻoihana ʻoihana e hoʻolako kālā nei i nā ʻoihana e paʻa ana i nā mea moʻomeheu;

iv. ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka ʻimi mau ʻana o nā aupuni ikaika e hāpai ana i kēia mau mea kiʻi e kūkulu i nā pilina me nā ʻāina liʻiliʻi a ikaika ʻole, ʻoi aku ka nui o nā ʻāina i kū i ka colonialism (hiki i kēia mau ʻāina ke komo i ka ʻaha kūkā o UNESCO e hana pēlā);

v. E hoʻoikaika ana i ka pau ʻana o ka ʻaha kūkā, hiki ke hoʻihoʻi ʻia ka mea moʻomeheu i kona ʻāina hānau;

vi. E hoʻomanaʻo ana he ʻoluʻolu wale kēia ʻaha kūkā, a he ala ʻoiaʻiʻo ia e hoʻihoʻi i ka nui o nā mea moʻomeheu i ko lākou ʻāina;

b. E hoʻohana i ka papahana #Unite4Heritage a UNESCO e kōkua i ka hoʻokomo ʻana i nā hana e paipai i ka hoʻolaha a me ka hāʻawi ʻana i kēia kumu;

i. Ke kamaʻilio ʻana i nā ʻano hana kūpono ma o ka hoʻolaha ʻana i ka ʻoihana pūnaewele ma o nā hanana kūloko a me ka honua holoʻokoʻa;

ii. Hoʻonui i ka ʻaha kūkā i hoʻokipa ʻia i ka makahiki 1970 e hōʻiliʻili i ka manaʻo o ke ao holoʻokoʻa o ka trafficking a me ka noʻonoʻo ʻana i nā hanana i kēia manawa e hana i kahi hoʻoholo hou no ka hoʻoponopono ʻana i ka nalowale moʻomeheu;

c. E ʻike i ka waiwai o nā mea moʻomeheu no ko lākou ʻāina a me ko lākou mōʻaukala a pale i ka hana kolohe i ka hoʻāʻo ʻana e kiʻi hou iā lākou;

i. ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka hopohopo o kekahi mau lālā o ke kaiāulu me nā mea moʻomeheu i lawe ʻia;

ii. Hoʻohanohano i ke kānāwai kūloko e pale ana i ka waiwai moʻomeheu haole i loko o nā hōʻiliʻili lehulehu a pilikino paha.

Pilikia

He aha ka pilikia?

Pilikia ʻO nā komite he ʻano ʻoi aku ka holomua, liʻiliʻi, wikiwiki o ke komite Model UN e hoʻohālikelike i ke kaʻina hana hoʻoholo wikiwiki o kahi kino kikoʻī. Hiki iā lākou ke mōʻaukala, ka wā hou, ka moʻolelo, a i ʻole ka futuristic. ʻO kekahi mau hiʻohiʻona o nā kōmike pilikia ʻo ia ka Pelekikena Pelekikena o ʻAmelika Hui Pū ʻIa ma ka Cuban Missile Crisis, ka United Nations Security Council e pane ana i kahi hoʻoweliweli nuklea, kahi apocalypse zombie, a i ʻole nā koloka ākea. Hoʻokumu pū ʻia nā komite Crisis ma nā puke a me nā kiʻiʻoniʻoni. ʻAʻole like me nā hoʻonā wā lōʻihi a ke komite ʻAhaʻōlelo Nui e nānā ai, hōʻike nā komite pilikia i ka pane koke a me nā hopena pōkole. Manaʻo ʻia nā komite pilikia no nā ʻelele i hana mua i ke kōmike o ka ʻAhaʻōlelo Nui. Hiki ke hoʻokaʻawale ʻia nā kōmike pilikia i ʻehā mau ʻāpana like ʻole, e uhi ʻia kēlā me kēia me nā kikoʻī ma lalo nei:

1. Hoomakaukau

2. Ke Kūlana

3. Ke keena mua

4. Ke Keena Hope

Ua ʻike ʻia ke komite Crisis maʻamau a Pilikia hoʻokahi, i uhi ʻia ma kēia alakaʻi. A Komite Pilikia Hui ʻelua mau komite pilikia me nā ʻaoʻao kūʻē i ka hihia hoʻokahi. ʻO kahi laʻana o kēia ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me ka Soviet Union i ka wā o ke Kaua anuanu. ʻO An Komite Ad-Hoc he ʻano kōmike pilikia kahi i ʻike ʻole ai nā ʻelele i kā lākou kumuhana a hiki i ka lā o ka ʻaha kūkā. He kūlana kiʻekiʻe loa nā komite Ad-hoc a ʻōlelo ʻia no nā ʻelele ʻike.

Hoʻomākaukau

ʻO nā mea a pau e pono ai no ka hoʻomākaukau ʻana no ke kōmike ʻAhahui Nui e koi ʻia e hoʻomākaukau no ke komite pilikia. ʻO kēlā me kēia hoʻomākaukau i uhi ʻia i loko o kēia alakaʻi i manaʻo ʻia e hoʻohui ʻia i ka hoʻomākaukau ʻana no ke kōmike Hui Nui a hoʻohana wale ʻia i nā komite pilikia.

No nā komite pilikia, nui nā ʻaha kūkā e koi i nā ʻelele e hoʻouna i kahi pepa keʻokeʻo (ke kūlana kūlana o ka General Assembly) a me kahi pepa ʻeleʻele no kēlā me kēia kumuhana. ʻO nā pepa ʻeleʻele he mau pepa kūlana pōkole e wehewehe ana i ke kūlana a me ke kuleana o ka ʻelele ma ke kōmike pilikia, ka loiloi i ke kūlana, nā pahuhopu, a me nā hana mua i manaʻo ʻia. ʻO nā pepa ʻeleʻele e hōʻoia i ka mākaukau o nā ʻelele no ka wikiwiki o nā komite Crisis a loaʻa ka ʻike koʻikoʻi o ko lākou kūlana. Pono nā pepa ʻeleʻele e hōʻike i ka pōʻino pilikia a ka ʻelele (e hoʻonui ʻia ma lalo), akā ʻaʻole pono e kikoʻī loa - ua pāpā ʻia ke kākau ʻana i nā memo pilikia (i hoʻonui ʻia ma lalo) ma mua o ke komite. ʻO kahi ala maikaʻi e hoʻokaʻawale ai i waena o nā pepa keʻokeʻo a me nā pepa ʻeleʻele, ʻo ia ka hoʻomanaʻo ʻana i nā pepa keʻokeʻo ka mea a ka ʻelele e ʻae ai i nā mea a pau e ʻike, ʻoiai ʻo nā pepa ʻeleʻele ka mea a ka ʻelele e makemake ai e hūnā mai ka lehulehu.

Ke Kūlana

I loko o ke kōmike pilikia, ʻo nā ʻelele e hōʻike i kēlā me kēia kanaka ma mua o nā ʻāina. No ka laʻana, ʻo ka ʻelele paha ke Kakauolelo o Energy i loko o kahi Kuhina Pelekikena a i ʻole ka Pelekikena o kahi hui ma ka Papa Hoʻokele. ʻO ka hopena, pono e mākaukau nā ʻelele e hōʻike i ko lākou manaʻo, nā waiwai, a me nā hana e hiki ke hana ma mua o nā kulekele o kahi hui nui a i ʻole ka ʻāina. Eia kekahi, loaʻa mau i nā ʻelele a kōpili o nā mana, he hōʻuluʻulu o nā mana a me nā mana hiki iā lākou ke hoʻohana ma muli o ke kūlana o ke kanaka a lākou e kū nei. Eia kekahi laʻana, hiki i ke aliʻi kiu ke komo i ka mākaʻikaʻi a hiki i ke pūkaua ke kauoha i nā pūʻali koa. Paipai ʻia nā ʻelele e hoʻohana i kēia mau mana a puni ke komite.

Keena mua

Ma ke kōmike o ka ʻAhaʻōlelo Nui, hoʻolilo nā ʻelele i ke kōmike e hana pū, kūkākūkā, a me ka hui pū ʻana e kākau i pepa hoʻoholo i mea e hoʻoponopono ai i kahi pilikia. He manawa lōʻihi kēia. Eia nō naʻe, loaʻa i nā komite Crisis nā kuhikuhi. A kuhikuhi he pepa hoʻoholo pōkole me nā hāʻina pōkole i kākau ʻia e nā hui o nā ʻelele i pane i kahi pilikia. Ua like ke ano me ko ka pepa ke'oke'o (e nana i ka pehea e kakau ai i pepa ke'oke'o) a aia wale no ka hooponopono ana. ʻAʻole i loaʻa i nā kuhikuhi nā māhele preambulatory no ka mea he pōkole ko lākou manaʻo. ʻO ka ʻāpana o ke kōmike i loaʻa nā ʻaha kūkā i hoʻoponopono ʻia, nā ʻōlelo hoʻoponopono ʻole, a me nā kuhikuhi. keena mua.

Keena hope

Loaʻa i nā komite pilikia ka keena hope, ʻo ia ka mea ma hope o nā hiʻohiʻona o kahi simulation Crisis. Aia ka lumi hope e loaʻa ai memo pilikia mai nā ʻelele (nā leka pilikino i hoʻouna ʻia i nā noho o ke keʻena hope e hana i nā hana malū no ka papahana pilikino o ka ʻelele). ʻO kekahi o nā kumu maʻamau e hoʻouna ai ka ʻelele i kahi leka pilikia e hoʻonui i ko lākou mana ponoʻī, e hōʻeha i kahi ʻelele kūʻē, a i ʻole e aʻo hou e pili ana i kahi hanana me kekahi mau kikoʻī huna. Pono nā moʻolelo pilikia e like me ka hiki a e wehewehe i nā manaʻo a me nā hoʻolālā o ka ʻelele. Pono lākou e hoʻokomo i kahi TLDR. ʻAʻole pāpā ʻia ke kākau ʻana i nā memo pilikia ma mua o ke komite.

He elele ʻAka pilikia ʻO kā lākou moʻolelo lōʻihi, ka moʻolelo e ulu nei, a me ka hoʻolālā hoʻolālā e hoʻomohala ʻia e ka ʻelele ma o nā moʻolelo pilikia. Loaʻa iā ia nā hana backroom, nā ʻano lumi mua, a me nā hana me nā ʻelele ʻē aʻe. Hiki iā ia ke holo i ke komite holoʻokoʻa - mai ka memo pilikia mua a hiki i ke kuhikuhi hope.

Hāʻawi mau nā limahana backroom Nā mea hou pilikia ma muli o kā lākou papahana ponoʻī, nā moʻolelo pilikia a ka ʻelele, a i ʻole nā hanana hanana e hiki mai ana. No ka laʻana, he ʻatikala paha ka Crisis update e pili ana i kahi hana a kahi ʻelele i hana ai ma ke keʻena hope. ʻO kekahi hiʻohiʻona o kahi hōʻano hou Crisis he pepehi kanaka, ʻo ia ka hopena ma muli o ka ʻelele e hoʻāʻo nei e wehe i ko lākou kūʻē ʻana ma ke keʻena hope. Ke pepehi ʻia ka ʻelele, loaʻa iā lākou kahi kūlana hou a hoʻomau i ke kōmike.

Nā mea like ʻole

Nā komite kūikawā he mau kino hoʻohālikelike i ʻokoʻa mai ka General Assembly a i ʻole ke komite pilikia ma nā ʻano like ʻole. Hiki i kēia ke komo i nā komite mōʻaukala (i hoʻonohonoho ʻia i kahi manawa kikoʻī), nā hui kūloko (e like me ka Union African a i ʻole ka European Union), a i ʻole nā komite no ka wā e hiki mai ana (e pili ana i nā puke moʻolelo, nā kiʻiʻoniʻoni, a i ʻole nā manaʻo). Loaʻa pinepine kēia mau komite kūikawā i nā lula o ke kaʻina hana, nā loko ʻelele liʻiliʻi, a me nā kumuhana kūikawā. Hiki ke loaʻa nā ʻokoʻa kikoʻī no ke kōmike ma ke alakaʻi hope o ke kōmike ma ka pūnaewele ʻaha kūkā.

Nā kuhikuhi pilikino he mau kuhikuhi ia e hana kaawale ai kekahi poe elele. Loaʻa i kēia mau kuhikuhi nā hana a nā ʻelele e makemake ai e hana no kā lākou mau papahana ponoʻī. ʻO kekahi mau hoʻohana maʻamau no nā kuhikuhi pilikino he spionage, neʻe kaua, propaganda, a me nā hana aupuni kūloko. Hoʻohana pinepine ʻia nā kuhikuhi pilikino e like me nā memo pilikia e hiki ai i nā ʻelele he nui ke hana, e ʻae ana i ka kamaʻilio a me ka hui pū ʻana e kōkua i kēlā me kēia ʻelele e hana i kā lākou moʻolelo ponoʻī.

Hoʻohanohano a me ke ʻano

Papa'ōlelo

● Komite Ad-Hoc: He ʻano komite pilikia kahi i ʻike ʻole ai nā ʻelele i kā lākou kumuhana a hiki i ka lā o ka ʻaha kūkā.

● Pepehi kanaka: ʻO ka hoʻoneʻe ʻia ʻana o kekahi ʻelele ʻē aʻe mai ke kōmike mai, a loaʻa kahi kūlana hou no ka ʻelele i hoʻoneʻe ʻia.

● Keena hope: ʻO ka mea ma hope o nā hiʻohiʻona o kahi simulation Crisis.

● Pilikia: ʻO ke kōmike ʻo Model UN i hoʻohālikelike i ke kaʻina hana hoʻoholo wikiwiki o kahi kino kikoʻī.

● Pilikia Arc: ʻO ka moʻolelo lōʻihi a ka ʻelele, ka moʻolelo e ulu nei, a me ka hoʻolālā hoʻolālā a ka ʻelele e hoʻomohala ma o nā moʻolelo pilikia.

● Nā memo pilikia: Hoʻouna ʻia nā moʻolelo pilikino i nā noho keʻena hope e noi ana i nā hana huna i ka ʻimi ʻana i ka papahana pilikino a ka ʻelele.

● Hou pilikia: Hiki i nā hanana like ʻole i kēlā me kēia manawa a pili i ka hapa nui o nā ʻelele.

● Kuhikuhi: He pepa hoʻoholo pōkole me nā hoʻonā wā pōkole i kākau ʻia e nā pūʻulu o nā ʻelele i pane i kahi hoʻoponopono pilikia.

● Keena mua: ʻO ka ʻāpana o ke kōmike i loaʻa nā ʻaha kūkā i hoʻoponopono ʻia, nā ʻaha kūkā ʻole, a me nā kuhikuhi.

● Komite Pilikia Hui: ʻElua mau kōmike pilikia me nā ʻaoʻao kūʻē i ka hihia hoʻokahi.

● Palapala o na Mana: He hōʻiliʻili o nā mana a me nā mea hiki ke hoʻohana ʻia e ka ʻelele ma muli o ke kūlana o ke kanaka a lākou e kū nei.

● Palapala Kūlana: Nā ʻōlelo kuhikuhi a kahi hui liʻiliʻi o nā ʻelele e hana pilikino e kōkua i kēlā me kēia ʻelele e hana i kā lākou moʻolelo ponoʻī.

● Pilikia hoʻokahi: ʻO ke komite pilikia maʻamau.

● Nā Kōmike Kūikawā: ʻOkoʻa nā kino i hoʻohālikelike ʻia mai ka Hui Nui a i ʻole nā komite pilikia ma nā ʻano like ʻole.

Laʻana Pepa ʻEleʻele

JCC: Kaua Nigerian-Biafra: Biafra

Louis Mbanefo

Pepa ʻEleʻele

James Smith

Kula kiʻekiʻe ʻAmelika

Ma waho aʻe o koʻu kūlana koʻikoʻi i ka holomua ʻana i ka ʻimi aupuni a Biafra, ke manaʻo nei au e piʻi i ka pelekikena o ko mākou lāhui, kahi ʻike i kākoʻo ʻia e kaʻu mau kūkākūkā akamai me ʻAmelika Hui Pū ʻIa. ʻOiai ke kākoʻo kūpaʻa nei au i ka mana aupuni o Biafran, ʻike wau i ke koʻikoʻi o ke kākoʻo haole e hoʻoikaika i ko mākou ala i ke kūlana mokuʻāina, e koi ana iaʻu e hoʻohālikelike pono me nā pono ʻAmelika i ka ʻāina. I kēia hopena koʻikoʻi, manaʻo wau e hoʻokumu i kahi hui ʻoihana ikaika e kiaʻi i nā kumu waiwai aila o Biafra, e huki ana i ka waiwai i hōʻiliʻili ʻia mai kaʻu ʻoihana loio. Ma o ka hoʻohana ʻana i koʻu mana ma luna o nā ʻaha hoʻokolokolo o Biafra, manaʻo wau e ʻae i ka mana ma luna o nā kuleana wili, me ka hōʻoia ʻana i nā ʻae i hāʻawi ʻia i nā hui ʻē aʻe i manaʻo ʻia he kumukānāwai ma o nā ala hoʻokolokolo. Ke hoʻohana nei au i koʻu mana i loko o ka lālā kānāwai o Biafra, ke manaʻo nei au e hōʻiliʻili i ke kākoʻo nui no kaʻu ʻoihana ʻoihana, no laila e koi ana i nā ʻoihana wili ʻAmelika e hana ma lalo o ia, a laila e hōʻoiaʻiʻo ai i ka pōmaikaʻi noʻu a me Biafra. A laila, manaʻo wau e hoʻohana i nā kumuwaiwai i koʻu makemake e hoʻopaʻa hoʻolālā i loko o ke aupuni o ka politika ʻAmelika, e hoʻoulu i ke kākoʻo ʻaʻole wale no Biafra akā no kaʻu mau ʻoihana ʻoihana. Eia kekahi, ke manaʻolana nei au e hoʻohana i kaʻu waiwai ʻoihana e loaʻa i nā ʻoihana media ʻAmelika kaulana, a laila e hoʻomohala i ka manaʻo o ka lehulehu a hoʻolaha maʻalahi i ka manaʻo o ke keakea ʻana o Soviet ma Nigeria, a laila e loaʻa ai ke kākoʻo kiʻekiʻe o ʻAmelika no kā mākou kumu. Ma ka hoʻoikaika ʻana i ke kākoʻo ʻana o ʻAmelika, manaʻo wau e hoʻohana i kaʻu waiwai nui a me kaʻu mana e hoʻonohonoho i ka hoʻopau ʻia ʻana o ka pelekikena Biafran incumbent, ʻo Odumegwu Ojukwu, a laila

ke hoʻonoho nei iaʻu iho ma ke ʻano he moho pelekikena kūpono ma o ka hoʻoponopono ʻana i ka manaʻo o ka lehulehu a me ka hoʻoikaika politika.

Palapala Hoʻohālike

Komite: Ad-Hoc: Kuhina o Ukraine

Kūlana: Kuhina o ka ikehu

● Hoʻopili ʻO ke Kuhina o ko nā ʻāina ʻē a Kina i nā kūkākūkā e pili ana i ka hoʻopukapuka ʻana i nā ʻoihana ikaika a me nā ʻoihana o Ukraine,

○ Kūkākūkā he hāʻawi kālā Kina i ke kūkulu hou ʻana i nā ʻōnaehana kīwila a me nā ʻenehana ikehu,

○ Kahea no ʻO ke kōkua kanaka Kina i ka manaʻo e hoʻonui i ka pilina ma waena o nā lāhui, a ma ke ʻano he manaʻo maikaʻi i ka hoʻohui ʻana o nā hui Kina i ka hoʻokele waiwai o Ukraine.

● Nā paipai ʻO ka ikehu a me nā ʻoihana ʻoihana Kina i ke komo ʻana i ka ʻenehana hou a me ka ʻoihana ʻoihana o Ukraine, a me ka hoʻopukapuka kālā ʻana i nā papahana ʻoihana.

○ Kūkākūkā nā ʻaelike ikehu hou me kekahi mau ʻoihana ikehu Kina, e hana ana i ka hoʻōla hou ʻana i ka ʻāpana ikehu o Ukraine,

■ Hui Kina Yangtze Power,

■ Xinjiang Goldwind Science Technology Co. Ltd.,

■ JinkoSolar Holdings Co. Ltd.,

○ Hoʻopili ʻO ka ʻāpana ʻaila Kina e pili ana i ka hoʻolako ʻana i ke kinoea a me ka aila i waho, ʻoiai ke hoʻopukapuka ʻana i loko o ke kinoea maoli a me nā ʻaila ʻo Ukraine.

● Hoʻouna he ʻelele diplomatic i ke aupuni o ka People's Republic of China me ka manaʻo e wehe i nā kamaʻilio Kina-Ukrainian e hoʻoikaika i ka hoʻopukapuka kālā a me ke kōkua,

● Nā palapala he komisina o nā kuhina e kamaʻilio i ka pilina Kina-Ukrainian, ʻoiai e nānā ana i ka hoʻopukapuka kālā a Kina a me nā kōkua i hāʻawi ʻia iā Ukraine e Kina,

○ Nā kiaʻi ke kōkua i hāʻawi ʻia iā Ukraine, e hōʻoia i ka hoʻolilo ʻana a i ʻole ke komo ʻana o ka mokuʻāina a i ʻole nā ʻāpana pilikino ʻaʻole e lilo i mea ʻawaʻawa, a i ʻole e hōʻino i nā pono aupuni o Ukraine,

○ Pahuhopu e hoʻoponopono i nā pilikia a i ʻole nā makemake Kina i loko o ka ʻāina, a e mālama i nā pono aupuni o Ukraine i loko o ka pilina ma waena o Kina a me Ukraine,

● ʻO nā kākoʻo no ka hana ʻana i kahi laina pololei o ke kamaʻilio ma waena o nā alakaʻi i:

○ Hoʻokumu he pilina mau,

○ E mālama ʻike kēlā me kēia lāhui e pili ana i nā hanana o kēia manawa,

● Hoʻohana naʻauao Ukrainian pololei ma Rusia a me ʻAmelika Hui Pū ʻIa e:

○ Kūʻai he kūlana kūkākūkā me Kina,

○ E hooikaika ko makou kulana me Kina.

Laʻana Pilikia Note #1

Komite: Kōmike Pilikia Hui: Kaua Nigerian-Biafra: Biafra

Kūlana: Louis Mbanefo

I kuu wahine maikai,

I kēia manawa, ʻo kaʻu mea nui ka lawe ʻana i ka mana o ka Lala Hoʻokolokolo. No keia mea, e hoohana au i ka'u waiwai hou e kipe ai i na lunakanawai he nui. ʻIke wau ʻaʻole pono wau e hopohopo no ka lawa ʻole o ke kālā no ka mea he nui ka waiwai o $200,000 USD, ʻoi aku ka nui o ka makahiki 1960. Inā hoʻoholo kekahi luna kānāwai e hōʻole, e hoʻohana wau i koʻu mana ma luna o ka Lunakanawai Poʻo e koi aku iā lākou e hoʻouna, a me ka hoʻohana ʻana i nā mea pili i loaʻa mai koʻu manawa e lawelawe ai i ka Hale Ahaolelo o ka ʻĀina Hikina. ʻAe kēia iaʻu e loaʻa ke kākoʻo i loko o ka lālā ʻahaʻōlelo. No ka hoʻonui hou ʻana i koʻu mana ma ka lālā hoʻokolokolo, e hoʻohana wau i koʻu mau kiaʻi kino e hoʻoweliweli kino i nā luna kānāwai. Me kēia, e loaʻa iaʻu ka mana piha o ka lālā hoʻokolokolo. Inā hiki iā ʻoe ke hoʻokō i kēia mau hana, mahalo mau wau iā ʻoe, e kuʻu aloha. He kakaikahi wale na lunakanawai e pono ke kipe ia no ka mea, o na lunakanawai kiekie wale no o ka Aha Kiekie, no ka mea, hiki ia lakou ke lawe i kekahi hihia mai na aha malalo, a he mana ko lakou e hooponopono ai.

TLDR: E hoʻohana i ka waiwai i loaʻa hou e kūʻai aku i nā luna kānāwai a hoʻohana i nā pilina e loaʻa ke kākoʻo i loko o ka lālā kānāwai. E hoʻohana i nā kiaʻi kino e hoʻoweliweli kino i nā luna kānāwai, e hoʻonui i koʻu mana i ka lālā hoʻokolokolo.

Mahalo nui iā ʻoe, e ke aloha. Manaʻo wau he lā pōmaikaʻi kāu.

Me ke aloha,

Louis Mbanefo

Laʻana Pilikia Note #2

Komite: Na Moopuna

Kūlana: Victor Tremaine

E ka makuahine aloha, ka makuahine ʻino

Paʻakikī nui wau i ka hoʻololi ʻana iā Auradon prep, akā paʻa paʻa wau i ka hōʻoia ʻana e hiki i nā mea hewa a pau ke hoʻokō i kahi ola hou no lākou iho, ʻoiai ʻoe a me nā hewa ʻē aʻe. I kēia hopena, mahalo nui wau no ka mea kilokilo liʻiliʻi i hāʻawi ʻia iaʻu mai kou paʻa ʻana i ka wand a Fairy Godmother ma Cinderella III, he Twist in Time, nāna i hoʻopiha iā ʻoe me ka kilokilo. I mea e kōkua ai i ka hoʻokele maikaʻi ʻana i ka manaʻo o ka lehulehu no VK, pono wau i ke kālā a me ka mana. No ka loaʻa ʻana o kēia, e ʻoluʻolu e kelepona i nā hui nūhou ʻekolu a me nā hōʻike kamaʻilio, hāʻawi

nā nīnauele kūʻokoʻa e pili ana i ka mea i hana maoli ʻia ma ka Isle of the Lost, me ke kūlana o kēia manawa o nā mea ʻino ma laila. Ke noʻonoʻo nei i ka ʻokoʻa ʻana o kēlā me kēia ʻaoʻao mai kekahi ʻaoʻao, he mea waiwai loa kēia ʻike i nā mea hoʻolaha nūhou a hoihoi i kēlā mau koa e makaʻu nei i ko lākou hopena e pili ana i nā mea ʻino i hoʻoweliweli iā lākou. E ʻoluʻolu e kūkākūkā me lākou, e hāʻawi ana i nā nīnauele kūʻokoʻa no ka 45% o ka loaʻa kālā, me ka mana hoʻoponopono o nā mea i hoʻokuʻu ʻia ma ka nūhou. E ʻoluʻolu e haʻi iā lākou inā ʻae lākou, hiki iaʻu ke hāʻawi i ke kamaʻilio pololei me nā mea ʻino, e hāʻawi ana i nā manaʻo ʻē aʻe i kā lākou moʻolelo, ʻaʻole i ʻike ʻia ma mua. Me kēia, manaʻolana wau e hiki iaʻu ke hoʻomaikaʻi i koʻu kūlana i waena o ka heluna o Auradon.

Me ke aloha,

Victor

Laʻana Pilikia Note #3

Komite: Na Moopuna

Kūlana: Victor Tremaine

E ka makuahine aloha,

Ua maopopo iaʻu kou manaʻo nui i ke ʻano o ka hoʻokomo ʻia ʻana o ka hewa i loko o kēia kumumanaʻo, akā ke noi aku nei au iā ʻoe e kali i kou manawa i mea e hōʻoia ai i ka liʻiliʻi o HK i kā mākou papahana. Me ke kālā i loaʻa mai kaʻu mau nīnauele, e ʻoluʻolu e hoʻolimalima i kahi hui o nā kiaʻi kiaʻi kūpaʻa iaʻu a me nā VK, mai waho mai o Auradon (e pale aku i nā pilina ʻē aʻe iā Auradon) i mea e hōʻoia ai i koʻu palekana a me ka hoʻomau i ka mana i loko o Auradon. Eia kekahi, e ʻoluʻolu e hoʻokele i nā nūhou kahi i hoʻolaha ʻia ai kaʻu mau nīnauele, me ka hoʻohana ʻana i ka mana hoʻoponopono i koi ʻia ma ke ʻano he ʻāpana o nā huaʻōlelo, e hōʻoia i ka manaʻo nui i nā waiwai hoʻoponopono o VK, kā lākou hāʻawi iā Auradon, a me nā hopena maikaʻi ʻole o nā HK i ke ola o nā VK, ʻoiai ke kūlana hoʻoponopono hou o VK. Me kēia, manaʻo wau e hoʻokiʻekiʻe i ka mana o VK i loko o Auradon a hōʻoia i ko lākou komo mau ʻana i loko o Auradon prep. E ka makuahine, e hana koke mākou i ka hewa. E hoʻopilikia mākou i nā HK a me nā koa no ka hopena a lākou i hoʻohewa ai iā mākou. Pono au i kāu kākoʻo, a laila e wehe ka honua iā ʻoe.

Me ke aloha,

Victor Tremaine

Ka Laʻana Pilikia Nota #4

Komite: Na Moopuna

Kūlana: Victor Tremaine

Makuahine,

Ua hiki mai ka manawa. E hoʻokō mākou i kā mākou mau pahuhopu ʻino. ʻOiai ua pio ka hana kilokilo i loko o ka Isle of the Lost, ʻaʻole pili pono ka alchemy a me ka hana ʻana i ka lāʻau i ka magic, akā.

nā mana koʻikoʻi o ka honua a me ka mana o nā meaʻai, no laila e loaʻa i nā mea ʻino ma ka Isle of the Lost. E ʻoluʻolu e hoʻohana i kāu pilina me ka Evil Queen i loko o ka Isle of the Lost e noi iā ia e hoʻopuka i ʻekolu potion aloha, ʻoi aku ka ikaika ma muli o kona ʻike me ka hana alchemy a me ka potion i loko o kāna moʻolelo ponoʻī. E ʻoluʻolu e hoʻohana i ke kula hui hou i kūkulu ʻia ma ka palena o Auradon a me ka Isle of the Lost i hōʻike ʻia ma RISE no ka hoʻokō ʻana i kēia smuggling. Hoʻolālā wau e loaʻa i ka Fairy Godmother, me nā alakaʻi ʻē aʻe o Auradon i ʻona ʻia me ka lāʻau aloha i paʻi ʻia lākou me koʻu nani, a ma lalo o koʻu mana. E hiki koke mai ana kēia makuahine, no laila ke manaʻolana nei au ua māʻona ʻoe i ka hopena hope. E hāʻawi aku au i ka ʻike hou aku e pili ana i kaʻu hoʻolālā ke loaʻa iaʻu kāu pane.

Me ke aloha a me ka hewa,

Victor

Ka Laʻana Pilikia Nota #5

Komite: Na Moopuna

Kūlana: Victor Tremaine

Makuahine,

Ua hiki mai ka manawa. Me ka hala ʻana o kā mākou hana RISE, ua paʻa kā mākou moku hui VK-HK. Ma ke ʻano he ʻāpana o ka wehe nui ʻana o kā mākou kula hoʻonaʻauao, e hoʻokuʻu aku au iā ʻoe a me ka Evil Queen i hoʻokaʻawale ʻia ma ke ʻano he limahana, e hōʻoiaʻiʻo ana i ka holomua ʻana o ko mākou alo. He ʻahaʻaina a me ka poepoe ma kēia wehe nui, kahi e kono ʻia ai ke alakaʻi koa a hāʻawi i nā haʻiʻōlelo e paipai ai i ka hana like ʻana. E hele mai ka Fairy Godmother a me nā alakaʻi ʻē aʻe o nā meʻe. E aʻo aku au i nā mea kuke o ka mokupuni (ʻo koʻu mau kiaʻi kino mai Crisis Note #2 i hoʻokaʻawale ʻia) e hoʻokomo i ka lāʻau aloha i loko o ka meaʻai i hāʻawi ʻia i nā alakaʻi ʻekolu o nā meʻe, i mea e paʻa ai lākou i koʻu nani hiki ʻole ke ana. ʻO kēia ka hana aʻe i ka hoʻopaʻa ʻana i kā mākou mana hoʻomau.

Ke manaʻolana nei au me kēia, ua kokoke mākou i ka hoʻokō ʻana i kā mākou mau manaʻo hewa.

Me ke aloha a me ka hewa,

Victor

Ka Laʻana Pilikia Nota #6

Komite: Na Moopuna

Kūlana: Victor Tremaine

Makuahine,

Aneane pau ko makou papahana. ʻO kā mākou hana hope loa, ʻo ia ka hoʻohana ʻana i kā mākou mana ma o ke alakaʻi meʻe e wehe i ka pale e hoʻokaʻawale i nā mokupuni ʻelua e hōʻoia i ka hoʻohui piha ʻana o nā hui ʻelua. I mea e hoʻokō ai i kēia, e ʻoluʻolu e hoʻouna i kahi leka i ka Fairy Godmother a me ke alakaʻi meʻe, e hāʻawi ana i koʻu aloha, a me kahi pilina piha me nā alakaʻi āpau (romantic) i ka hoʻololi ʻana no ka wehe ʻana i ka pale. E ʻoluʻolu, e hoʻokaʻawale i koʻu manaʻo ʻoiaʻiʻo e like me ka makemake wale e hoʻohui i kaʻu poʻe aloha (koʻu makuahine, nā mea ʻino, a me ke alakaʻi, me ka Fairy Godmother). Ua lawa kēia e hoʻokō i kaʻu pahuhopu e wehe i ka pale. E ʻoluʻolu e hoʻomau i ke aʻo ʻana i koʻu mau kiaʻi kino e mālama i koʻu palekana i ko lākou mea nui a kōkua i kaʻu mau hana hou aʻe. Manaʻo wau e ʻike koke iā ʻoe.

Me ke aloha nui a me ka hewa,

Victor

Nā makana

Hoʻolauna

I ka manawa i hele ai kekahi ʻelele i kekahi mau hālāwai kūkā UN Model, ʻo ka loaʻa ʻana o nā hōʻailona ke ala e hiki ai ke lilo i ʻelele maikaʻi. Eia naʻe, ʻaʻole maʻalahi ka loaʻa ʻana o kēia mau ʻike i makemake ʻia, ʻoi aku hoʻi ma nā ʻaha kūkā honua me nā haneli o nā ʻelele i kēlā me kēia komite! ʻO ka mea pōmaikaʻi, me ka nui o ka hoʻoikaika ʻana, ʻo nā ʻano hana hoʻāʻo a me ka ʻoiaʻiʻo i wehewehe ʻia ma lalo nei e hoʻonui i ka manawa o ka ʻelele e loaʻa ai kahi makana.

Manawa a pau

● E noiʻi a hoʻomākaukau e like me ka hiki e alakaʻi ana i ka ʻaha kūkā; ʻAʻole ʻeha ka ʻike hope.

● E hooikaika i na hana a pau; hiki i ka dais ke haʻi i ka nui o ka hoʻoikaika ʻana o ka ʻelele i ka ʻaha kūkā a mahalo i ka poʻe hana ikaika.

● E mahalo; mahalo ka dais i nā ʻelele mahalo.

● E kūpaʻa; hiki ke maʻalahi ka luhi i ka wā o ke kōmike, no laila e hoʻomau i ke kūpaʻa a hakakā me ka luhi.

● E kikoo a maopopo.

● Pili ka maka, kūlana maikaʻi, a me ka leo hilinaʻi i nā manawa a pau.

● Pono ka ʻelele ʻōlelo ʻoihana, akā e kani mau nō lākou.

● Pono ka ʻelele ʻaʻole e ʻōlelo iā lākou iho he "I" a "mākou", akā ʻo "ka ʻelele o ____".

● E hōʻike pololei i nā kulekele o kahi kūlana; ʻAʻole ka UN Model kahi e hōʻike ai i nā manaʻo pilikino.

ʻAha Kūkākūkā

● Hoʻopaʻanaʻau i ka ʻōlelo hoʻomaka no ka manaʻo ikaika; e hōʻoia e hoʻokomo i kahi wehe ikaika, ka inoa kūlana, kahi ʻōlelo maopopo o ke kulekele o ke kūlana, a me ka ʻōlelo hoʻopuka maikaʻi.

● Pono ka ʻelele e hoʻoponopono i nā pilikia i ka wā o kā lākou mau haʻiʻōlelo.

● E kākau i nā memo i ka wā o ka haʻiʻōlelo; ʻO ka loaʻa ʻana o ka ʻike ʻike i nā hiʻohiʻona kikoʻī ʻē aʻe i ka wā mua o ka ʻaha kūkā he mea nui ia i ka holomua o ka ʻelele.

● Pono ka ʻelele e hoʻokiʻekiʻe i kā lākou palapala i nā manawa a pau (koe nae ua olelo mua lakou ma ka caucus moderated).

● Pono ka ʻelele e hoʻouna i nā memo i nā ʻelele ʻē aʻe e haʻi iā lākou e hele mai e ʻimi iā lākou i ka wā o ka ʻaha kūkā; kōkua kēia i ka ʻelele e ʻike ʻia ma ke ʻano he alakaʻi.

ʻAha Kūkākūkā ʻole

● Hōʻike i ka launa pū ʻana; ʻimi ikaika ka dais i nā alakaʻi a me nā hoa hana.

● E kamaʻilio i nā ʻelele ʻē aʻe ma ko lākou inoa mua i ka wā o ka ʻaha kūkā ʻole; ʻO kēia ka mea e ʻoi aku ka maʻalahi o ka mea haʻiʻōlelo.

● E puunaue i na hana; ʻike ʻia ka ʻelele ma ke ʻano he alakaʻi.

● Hāʻawi i ka pepa hoʻoholo (ʻoi aku ka maikaʻi o ka hāʻawi ʻana i ke kino nui ma mua o nā paukū preambulatory no ka mea ʻoi aku ka nui o ke kino nui).

● Kākau i nā hāʻina noʻonoʻo e noʻonoʻo ma waho o ka pahu (akā e noho maoli).

● Kākau i nā hāʻina noʻonoʻo e ke aʻo ʻana mai nā kūleʻa a me nā hemahema o ka United Nations i ke ola maoli e pili ana i ke kumuhana o ke komite.

● Pono ka ʻelele e hōʻoia i kekahi ʻO nā haʻina a lākou e manaʻo ai e hoʻoponopono i ka pilikia a ʻaʻole koʻikoʻi loa a ʻaʻole maoli.

● E pili ana i ka pepa hoʻoholo, e makemake e kuikahi me nā hoa hana a i ʻole nā poloka ʻē aʻe; hōʻike kēia i ka loli.

● Push e kiʻi i kahi hālāwai Q&A a i ʻole kahi hōʻike no ka hōʻike pepa hoʻoholo (ʻoi aku ka maikaʻi o ka Q&A) a mākaukau e lawe i kēlā kuleana.

Pilikia-pilikia

● E kaulike i ka lumi mua a me ka lumi hope (mai noʻonoʻo nui i kekahi a i ʻole kekahi).

● E mākaukau e ʻōlelo ʻelua i loko o ka ʻaha kūkā i hoʻohālikelike ʻia (akā, ʻaʻole pono nā ʻelele e haʻi hou i ka mea i ʻōlelo ʻia).

● E hana i kahi kuhikuhi a loaʻa mai nā manaʻo nui no ia mea, a laila e hoʻohele a puni e ʻae i nā mea ʻē aʻe e kākau i nā kikoʻī. Hōʻike kēia i ka laulima a me ke alakaʻi.

● Kākau i nā kuhikuhi he nui e hoʻoponopono i nā mea hou pilikia.

● E ho'āʻo e e lilo i mea haiolelo mua no na kuhikuhi.

● ʻO ka mālamalama a me ke kiko'ī he mea nui e pili ana i nā memo pilikia.

● Pono ka ʻelele e noʻonoʻo a lehulehu me ko lakou pilikia arc.

● Inā ʻaʻole ʻae ʻia nā memo pilikia a ka ʻelele, pono e hoao i na kihi like ole.

● Pono ka ʻelele hoʻohana mau i ko lākou mana pilikino (i wehewehe ʻia ma ke alakaʻi hope).

● He ʻelele mai hopohopo inā pepehi ʻia lākou; ʻo ia hoʻi, ua ʻike kekahi i ko lākou mana a aia ka manaʻo iā lākou (e hāʻawi ka dais i kahi kūlana hou i ka mea i pepehi ʻia).